2010ari errepasoa (IX): Spilak, edo Romandiako Tourrean maillot horirik jantzi ez zuen garailea.

Spilak, Romandian etapa irabazi zuen egunean2010eko Romandiako Tourra lehen postuan bukatu zuena palmaresean ez agertzeagatik pasatu da historiara. Izan ere, etapa guztiak burutzen denbora gutxien Alejandro Valverdek eman zuen, itzuliko garaile bilakatuz, baina denok dakigun moduan gero zigortua izan zen, lortutako garaipenak modu hartan galduta. Gauzak honela, Simon Spilak pasatu zen Itzuliko garailea izatera.

Itzulia aitzin etapa batekin hasi zen. Bertan, Marco Pinotti izan zen azkarrena, Peter Sagan harrigarriak (denboraldi ikaragarria zeraman ordurako eslobakiarrak) baino segundu bakar bat gutxiago eginda. Dena den, hurrengo egunean Saganek garaipena eta lidergoa lortu zituen, mendate gogorrak (lehen mailako bi eta bigarren mailako bat) zituen etapa talde ertain baten esprintean irabazi baitzuen, Gavazzi eta Rocheren aurretik.

Hurrengo etapa ere esprintean erabaki zen, baina aurreko egunean ez bezala, tropela bete-beteta iritsi zen, gizonik azkarrenak bertan zirela. Logika izan zen etapako irabazleetako bat. Bestea, Mark Cavendish, erraz. Danilo Hondo eta Robert Hunterrek ez zuten aukera txikienik ere izan Man Irlako mutilaren kontra. Esan beharra dago helmugan keinu itsusi bat egin zuela Cavendishek, bere denboraldi kaxkarra kritikatzen zutenei dedikatua. Liderra, oraindik ere Sagan, noski. Aipatu beharra dago High Road taldeak Cavendish lasterketatik bota egin zuela, eta lasterketako zuzendaritzak 4.000 eurotik gorako isuna jarri ziola.

Hirugarren etapa bitxia izan zen. 23,4 km-ko erlojupeko bat izan zen, eta Richie Porte nagusitu zen, Valverderen aurretik. Etapa bitxia diot, izan ere, lan erditan Porte minutu bat galduta zen, eta helmugan erraz xamar nagusitu zen, 26 segunduko aldearekin. Haize aldaketa handiren bat edo egongo zen, nonbait. Egia esan, inork ez zuen lortu azalpen logiko bat ematea kontu honi. Dena den, etapa Porterentzat eta lider berria Michael Rogers, bere aspaldiko denboraldi onenari jarraipena emanez. Laugarren etapa gorabeheratsua izan zen, Suitzatik irten eta Frantzian kilometro mordoxka eginda. Etapa Spilakek irabazi zuen azken kilometroetan ihes eginda, eta Rogersek maillot horia segundu bakar batengatik eustea lortu zuen. Valverderen mehatxua gero eta handiagoa zen…

Bosgarren eta azken etapa laburra izan zen oso, 121,8 km besterik ez. Hori bai, tartean lehen mailako hiru mendate. Azken mendatean lasterketako lau gizon indartsuenek aldegin zuten: Valverde, Igor Anton, Spilak eta Menchov. Etapa lau hauen arteko esprintean erabaki zen eta han, nola ez, Valverde izan zen azkarrena, nahiz eta Antonen eraso batek gauzak uste baino zailago jarri zizkion. Esanda bezala, Valverde zigortua izan zen geroago emandako positibo bat tarteko eta etapako garaipena galdakoztarrarentzat izan zen. Palmareserako polita, eta Romandian lortutako bigarrena, bere profesional palmaresa han estreinatu baitzuen, Thomas Dekker eta Chris Horner esprintean gaindituta mendate batean.

Beraz, Simon Spilakek bere kirol biziko garaipenik handiena lortu zuen lasterketa bukatu eta hilabete batzuk geroago, eta podiuma berarekin osatuz, Denis Menchov eta Michael Rogers agertuko dira hemendik aurrera. Igor Anton azkenean 9º izan zen, erlojupeko kaxkarra egin izana garesti ordainduz

Euskaltel-Euskadik 2011ko Giroan parte hartuko du

Hiru urte eta gero, Euskaltel-Euskadi Italiako Giroan izango da. UCI Pro Tourrean onartua izanarekin batera, hauxe da talde laranjaren inguruan azken asteetako albiste nagusia. Igor González de Galdeanoren esanetan, gaur egungo taldeak ez dauka zerikusirik 2007an azken Giro hartan parte hartu zuenarekin. Taldea askoz helduago ikusten du, bere aukeretaz konfiantza gehiagorekin, Giroan zeresana emateko moduan, azken finean.

Eta albiste honen barrIgor Anton Vueltako podiumeanuan beste albistea, titular handiagoa akaso,  Igor Antonek Giroan parte hartuko duela da. 2005ean, bere debut urtean, joan zen Igor Girora lehenengoz, eta azkenekoz. Urte hartan Giroa ez zegoen bere planetan, baina Alberto López de Munainek lepauztaia hautsi zuen lasterketa baino egun batzuk lehenago, eta arabarraren lekua Antonek bete zuen. Eta nola bete gainera. Lehen astean etapa amaieran zegoen malda labur baina tente baten Paolo Bettini, Damiano Cunego eta Davide Rebellin bezalako txirrindularie gangortu egin zitzaien, eraso kolpe bikain bat jota. Gero atzetik atrapatu egin zuten, baina han gelditu zen txirrindulari txiki eta ezezagun baten agerraldi hura. Gero, normala den moduan, lasterketa luzea eta gogorra egin zitzaion, baina azken astean, etapa erregina ahaztezin hartan, Finestre beldurgarrian lehen 10 kilometroak taldeko buruan egin zituen, Savoldelli, Simoni, Di Luca, Rujano, etabarrekin. Azkenean sailkapena 83º postuan bukatu zuen, eta leher eginda. Taldetik bigarren astean lasterketa uztea proposatu zioten, hain gaztea izanik luzea egingo zitzaiola argudiatuz, baina galdakoztarrak burugogor amaiera arte jarraitu zuen.

Datorren urtean, ordea, beste helburu batekin joango da Girora Igor. Azken Vueltan erakutsi du zenbat hasi den, tropeleko igotzailerik onenetariko bat izatera iristeraino gaur egun. Eta Giroan faboritoa izango da, ezinbestean. Gainera datorren urteko Giroa, antolatzaileen estiloari jarraiki, oso gogorra izango da. Akaso aurtengoa baino gogorragoa. Bada zerbait. Guzti hori gutxi balitz, Mikel Nieve galdakoztarrarekin izango da Torinoko irteeran. Ikusteke dago zein txirrindularirekin osatuko duen taldea Galdeanok, baina bi izen horiekin nire ilusioa piztuta dago dagoeneko. Koldo Fernández eta Urtasun ziurrenik Giroan izango dira. Nire ustez Daniel Sesma edo Miguel Mínguez, Cazaux, Alan Pérez eta Aramendiak irteeran izateko aukera asko dituzte. Oroz nora joango den ikusteke dago, joko asko ematen baitio taldeari parte hartzen duen lasterketa guztietan. Izan ere, Samuel Tourrera joanda, honekin batera Amets, Egoi Martínez, Ruben Pérez eta Gorka Verdugo ziur joango dira Frantziar errepideetara. Romain Sicardi ere ordua iritsi zaiola deritzot. Girora itzulita, Igor Antonen aurkari nagusiei gainbegirada bat emanda, Ivan Basso aipatzea ezinbestekoa da. Azken Giroko irabazlea Liquigas talde indartsu bat atzetik duela joango da. Sylvester Szmyd, Robert Kiserlovski, Valerio Agnoli… talde gizon onak dira duda gabe. Dena den, Nibali ziurrenik ez da joango, aurtengo Vuelta irabazita ziurrenik Tourrean konzentratuko baita, bere txirrindulari karreran beste pausu bat emateko. Dena den, Scarponi, Evans, Vinokourov edo Cunego bezalako txirrindulariak ere irteeran izango dira, ondo bidean.

Euskaltel-Euskadiren datorren urteko denboraldiari gainbegiratu orokor bat emanda, ilusioa izateko arrazoiak badauzkagu. Laburpen azkar bat eginda: Giroan Igor Anton eta Mikel Nieve. Tourrean Samuel Sánchez, Romain Sicard eta Amets Txurruka. Vueltan Igor Antón, Mikel Nieve eta Amets Txurruka. Aurtengo denboraldi aparta hobetuko al du Euskaltel-Euskadik? Igor Antonek Giroan podiuma zapalduko al du? Hala bada, irabazteko moduan ikusten al duzue? Galdera guzti hauen erantzuna, datorren urteko Maiatzean.

2010ari errepasoa (VIII): Ardenetako Hirukoa

Ardenetako Hirukoa Apirileko 8 egunetan goi mailako hiru lasterketa batzeagatik da ezaguna. Tropeleko txirrindulari garrantzitsuenak belgikar eta herbeheretar lurraldeetan izaten diraLiège -Bastogne-Liège monumentua lehiatzen eta hau aprobetxatuz Amstel Gold Race eta Flèche-Wallone lasterketetan ere maila izugarria izaten da.

Normalean itzuli handiak lehiatzen izaten diren txirrindulari gehientsuenak punta-puntan izaten dira lasterketa hauetan, mendatetxoz josiak baitaude ibilbideak. Honek, beti ere, ikusmin puntu berezi bat ematen dio lasterketari.

Aurtengoan hala ere gure artean ikusmin berezi bat piztu da lasterketa hauetan, izan ere, Tropela.net-eko sailkapen nagusirako puntuagarriak izan baitira. Beraz, kinielak tentuz egiteaz gain adi-adi izan zen euskal txirrindularitza zalegoa 8 egun horietan zehar, oraindik eta gehiago, Eyjafjallajokull sumendiak Europa ia guztia kolapsaturik utzi zuela gogoratuaz. Hegazkinen hara norakoak galarazita, txirrindulari garrantzitsu asko ez ziren iritsi harberetako lehen zitara, eta honek kiniela egiterako orduan oraindik buruhauste gehiago ekarri zizkigun…

gilbert3 Lasterketei helduaz, lehena Amstel Gold Race izan zen. Esan bezala, txirrindulari garrantzitsu asko falta ziren, baina nire aburuz aurtengo oilar nagusienetakoa den Gilbert baloiak gailentzea lortu zuen.

Mugimendu askoko lasterketa izan zen, gizonik indartsuenak erasoaldi guztietan sartuta, eta denen gainetik lau-bost lagun, Fromberg eta Keutenberg maldetan batik bat: Gilbert bera, Cunego, Schleck anaiak, Kreuziger eta Kolobnev errusiarra. Rabobank-ek lan handia egin bazuen ere Freireren mesedetan, azken bi kilometrotako aldapak bakoitza bere lekuan utzi zuen. Denboraldi hondarrean Espainiako Itzulian, Australiako Munduko Txapelketan edo eta Lonbardiako Giroan erakutsi duen nagusitasunaz irabazi zuen Gilbert belgikarrak, Gasparotto eta Hesjedalek lagundu ziotelarik podiumean.

Hiru egun geroagoHuyko maldatzarra bi aldiz igotzen duten Flèche-Wallone izan genuen. Oraingoan bai, txirrindulari guztiak bertan izan ziren. Contador, Anton edo eta Valverdek autoz egin behar izan zituzten bi egun horietan Belgikarainoko bidea, baina nekea ez dakit ba asko igarri zuten, batzuk ez behintzat. Aurrekoan izan ez zen lez, oraingoan nahiko lotuta joan zen lasterketa, eta azken malda izango zen erabakigarria.

2010 urteko Euskal Txirrindularitzako momentu garrantzitsuenetako bat izan zen niretzat Huy-ko maldarako sarrera. Euskaltel-Euskadi taldea, tropelari tiraka, Igor Antonen aukerak baliatu nahian udaberriko klasika handi batean, orain arte inoiz ikusi gabekoa. Honelako bukaerak oso ondo etortzen zaizkio galdakarrari, eta halaxe erakutsi zuen. Gaztela-leongo lasterketan bi gizonik indartsuenak izatetik zetozen bera eta Contador, eta laster joan ziren metro batzuekin aurrera. Atzetik hiru gizon oso gertutik: Nibali, Rodríguez eta Evans. Baina Huyko aldapa luzea egiten da, eta honelako lasterketetan esperientzia falta sumatu zitzaien. Azken metrotan Rodríguezek eta Evansek pasatu zituzten, eta azkenean ortzadar maillota soinean zeraman australiarrak sekulako garaipena lortu zuen.


Txirrindularitzaren egun bakarreko lasterketa zaharrena da Liège-Bastogne-Liège. 1892an izan zen lehen edizioa, eta txirrindularitzako 5 monumentuetako bat da. Txirrindulari askorentzat urteko helburu nagusietan izaten da, Frantziako Tourra edo Munduko Txapelketaren pare. 260 Km inguruko ibilbide gorabeheratsua, sorpresarako betarik ez da izaten normalean.

La Roche aux Faucons mendatean Schleck anaiek goitik behera hautsi zuten lasterketa. Gazteenak errepikatu nahi zuen 2009ko garaipena. Gizonik indartsuenak aurreko taldean bildu ziren era honetan: luxenburgotarrekin batera, Contador-Vinokourov, Rodriguez-Kolobnev, Nibali-Kreuziger, Valverde, Evans, Gilbert eta Anton. Berriro ere indartsuenak zirela erakutsiz.

podiolieja2010317Km falta zirela eraso erabakigarria eman zuen Astana taldeko ile horiak. Honekin batera Katusha taldeko errusiarra joan zen, eta atzetik Gilbert, Valverde eta Evans. Aurreko bi lagunak atzeko hirukotearen aurka. Eta askotan gertatzen ohi denez, aurrean lanean gogor eta atzeko hiru oilarrak elkarri mokoka. Halaxe iritsi ziren azkeneraino bi Alexander-ak. 260Km eta gero, 500 bat metro falta zirenean, azken aldapatxoaz baliatuz Vinokourovek bere txirrinduko garapenean pare bat hortz jaitsi eta segundotxo batzuk irabazi zituen. Nahikoak izango zituen. Atzetik Valverde nagusitu zen esprintean Alexander hirukotea osatuz podiumean.

Horner, zakur zaharraren balentria

euskalherrikoitzuliaUrtero bezala, tropeleko txirrindulari garrantzitsuenetako askok parte hartu zuten Euskal Herriko Itzulian. Batzuk aipatzearren: Alejandro Valverde, Damiano Cunego, Andy Schleck, Purito Rodriguez, Samuel Sanchez, Robert Gesink, Haimar Zubeldia, Andreas Kloden… Horiek guztiak abiatu ziren Zierbenatik. Oscar Freire helmugaratu zen lehen postuan aurreneko etapan, baina epaileek zigortu zuen, azken metroetan ez zuelakoan zuzen jokatu. Hori horrela, bigarren sailkatuak, Alejandro Valverdek jantzi zuen maillot horia. Lehen etapa hartan Samuel Sanchez Euskaltel Euskadiko txirrindularia minutu eta erdiko atzerapenarekin iritsi zen helmugara. Putxetaseko aldapa gogorrak min handia egin zion Samueli. Itzulia irabazteko aukerarik gabe geratzeraino.

Bigarren etapan Valverde bera izan zen azkarrena, eta ondorioz, lehen postuari eutsi zion. Hirugarrenean, Francesco Gavazzi italiarrak irabazi zuen eta Oscar Freirek kendu zion sailkapenaren burua Caisse de Epargneko ziklistari.
Gauzak horrela iritsi zen itzuliko etapa garrantzitsuena, edo behintzat erabakigarriena Arrateko gainean baitzegoen helmuga. Aldapan gora eraso festa izan zen. Gesink eta Schleck izan ziren mugitu zirenetako batzuk, baina azken maldetan hirukote bat nabarmendu zen: Samuel, Valverde eta Horner. Samuel Sanchezek etapa irabazi zuen eta arantza kendu zuen lehen etapan gertatutakoagatik.

Azken aurreko etapa ezin ikusgarriagoa izan zen. Aiako aldapatzarrean Purito Rodriguez izan zen jaun eta jabe, eta sailkapen nagusian Valverde eta Horner orpoz orpo geratu ziren, azken erlojupekoa zain zutela. Aiako etapa hark ere garratzik izan zuen; Amets Txurrukak itzulia utzi behar izan zuen lepauztaia hautsita azken jaitsieran erorita.
Orioko erlojupekoan RadioShackeko Chris Hornerrek ustekabe galanta eman zuen eta Alejandro Valverderi gailendu zitzaion. Estatubatuarrak erakutsi zuen 38 urterekin goi mailako itzulia irabazteko gai zela. Beste ustekabe nagusia Beñat Intxausti izan zen; Euskaltel Euskadiko gaztea podiumera igo zen, hirugarren postuan bukatu zuen eta aurrerantzean egin dezakeenaren arrastoa utzi zuen. Ez du, hori bai, maillot laranja soinean egingo, Eusebio Unzueren Movistar taldean ariko baita 2011n.

Beste behin ere, ikuskizun bikaina, paregabea, eskaini zuten txirrindulariek Euskal Herriko errepideetan barna.

Argazkia: esciclismo.com

Tropela.net “Praktika egokiak gutxitutako hizkuntzen eta IKTetan sustatzeko” biltzarrean (2010)

Tropelaren inguruko hitzaldiaren hasiera

Gaur goizean egokitzen zitzaigun Tropelaren inguruan hitz egitea “praktika egokiak gutxitutako hizkuntzen eta IKTetan sustatzeko” biltzarrean. Atzo hasi zen jardunaldia eta gaur amaitzen zen. Gu laugarren eta azken solas-taldean aritu gara.

Gure aurretik arlo honetan diren adituek hartu dute parte. Egia esanda gure proiektua izango zen zalantzarik gabe hizlari guztien artean xumeena hitzaldian bertan aitortu dugun bezala.

Iñaki Irazabalbeitiak, ELEKA enpresako zuzendariak, eman dio hasiera gaurko jardunaldiari. Berak teknologia linguistikoen erronkak eta euskara normalizatzeko eman beharreko jarraibideak eman ditu. Bukaeran azpimarratu duena euskarak digitalizazioaren trena hartu duela da, baina ondo goazenaren sentsazioa dugun arren bagoia atzean geratzeko arriskuaz ohartarazi digu.

Gaurko lehen solaskide taldean Montserrat Pardo (Microsoft),  Leire Aginaga (Euskaltel) eta Maria Antònia Antonín (Bartzelonako Unibertsitateko linguistika departamentuko ordezkaria) izan dira. Nabarmentzekoa Montserraten esfortzua izan ere kataluniarra izanik eta euskaldun berri berria aurkezpena euskaraz egin baitu. Hitzaldien edukiari dagokionez, berriz, Maria Antònia linguista bera aukeratuko nuke. Mezu ezberdinak eman baditu ere beharbada interesgarriena komunikazio bide guztietan (SMS, txat, email, twitter, facebook,…) erabilera sustatu behar dela adierazi baitu nahiz eta komunikazio horietan hizkuntzaren arau guztiak ez bete.

Hurrena hitz egiten Ashish Venugopal izan da, San Frantzisko-tik etorri den Google-eko ordezkaria. Honek Google Translator-en inguruan hitz egin du eta nola funtzionatzen duen azaldu du. Badirudi beraien erremintak hobetzeko webgune multilingualak behar dituela horiek aztertuaz ikasten joaten baita itzulpen hobeak lortzeko, nahiz eta monolingualetatik ere ikasteko gai dela esan duen. Garbi geratu dena behintzat euskarara eta euskaratik itzulpen egokiak egiten ikasteko Google-en sistemak beharrezko duela euskarazko edukiak sarean izatea; zenbat eta gehiago hobe.

Hauen ondoren, berandu xamar izan bada ere, Joxe Rojas (Topagunea.org), Lander Arbelaitz (Argia.com), Josu Aztiria (Elhuyar Fundazioa), Joseba A. Etxebarria Gangoitia (Internet Euskadi Elkartea) eta ni neu Tropelaren inguruan aritu gara. Hitzaldien ordena hizlariak zerrendatu ditudan ordena berean izan dira ni Josebaren aurretik izan naizela salbu.

Joxek euskara elkarte ezberdinek interneteko teknologia komunikazioa sortzeko nola erabiltzen dituzten azaldu du, baita euskara bultzatzeko ere (Skype kasu). Landerrek Argiaren 91 urteko historian paperari teknologia berriak nola eragin dioten eta egokitzeko behar horietara Argiak ibilbideari nola ekin dion azaldu du. Josuk, berriz, hizkuntza saileko arduraduna izaki hiztegigintzan teknologia berrietara egokitu beharrak nola eragin dien eta negozio-ereduaren inguruko zalantzak plazaratu ditu.

Ikusten duzuen bezala era honetako ordezkariak ikusita gure txanda iritsi denean gure txikitasuna aitortu beharra sentitu dut. Nire txandari aitorpen horrekin ekin diot.

Gure proiektuaren sorreratik hasita noraino iritsi garen azaldu dugu. Denbora tarte honetan izan ditugun datu ezberdinak erakutsi ditugu eta argi utzi dugu egun oraindik Tropela.net proiektua aisialdian garatutako eta mantendutako proiektua dela. Hurrengo aurkezpen honetan ikus dezakezue zer azaldu dugun.

Nire atzetik esan bezala Josebak beraien elkarteak antolatzen dituen Buber sariez aritu da. Birritan aipatu du beraien asmoa teknologia berriak sustatzen diren proiektuak sari horiekin egindako lana eskertzea dutela xede. Eta gure izena ere aipatu du iaz “euskara sustatzeko webgune onenaren” Buber saria eman baitziguten. Eskertzekoa.

Gu bostok azalpenak eman ostean galderei txanda eman beharrean saioa amaitu egin du aurkezleak. Pena izan da seguru baikaude batek baino gehiagok galderak izango zituela. Nik behintzat bat edo beste banuen nire solaskideei egiteko, baina zoritxarrez esan bezala saioari amaiera eman zaio.

Leizaola Elkargoari gure eskerrak eman nahi dizkiogu ekitaldira gonbidatu izanagatik. Beno, ekitaldira eta ondoren goizeko jardunaldian parte hartu dugun hizlariok bazkaltzera gonbidatu izanagatik. Guretzako behintzat oso aberasgarria izan baita bai jardunaldian izatea baita ondorengo bazkaria. Aipatutako pertsonai garrantzitsu hauekin bazkaltzea eta solasean aritzea oso gustagarria izan zaigu. Eskerrik asko, beraz, antolatzaileei eta hizlari guztiei.