Merezitako egurra jaso du azkenaldian Migel Madariagak hainbat lekutan. Bai berak eta bai zaleak lotsarazten gaituzten beste hainbatek ere. Migelek etsaiak nonahi ikusteko joera ere ezaguna da, baita hurbilen dituenengandik jasotzen dituen neurriz kanpoko loreak ere. Ez dago erdibiderik. Continue reading “Berdintasuna ote Madariagaren ekarpenetako bat euskal txirrindularitzari?”
Etiketa Artxiboak:Euskadi Fundazioa
Euskal txirrindularitzaren ajea
Zur eta lur geratu nintzen igande arratsaldean Euskadi Irratiko Hiru Erregeen Mahaia saioa entzuten. Igandero bezala Migel Madariaga zuten solaskide eta datorren urtean euskal talde profesional edo kontinental bat errepidean ikusteko aukeraz galdetu zioten. Horraino, espero zitekeena. Baina kazetaria berarengana iritsi diren zurrumurruak zerrendatzen hasi zenetik ez dut solasaldi hori burutik kendu. Continue reading “Euskal txirrindularitzaren ajea”
Amildegiaren ertzean
Denbora aurrera dihoa, eta Igor Gonzalez de Galdeanoren gidaritzapean sortuko den Euskaltelen proiektu berriak oraindik galdera ikur eta hodei ilun asko aurkezten ditu etorkizun hurbilean.
Victor Cabedoren zorigaiztoko istripuak une hartan bigarren maila batean utzi bazuen ere, Amets Txurruka eta Ivan Velascoren gainean hartutako erabakiak soka luze xamarra ekarri du (taldean izandako zazpi euskal txirrindulari garrantzitsuren eskutitz irekia, besteak beste), hein handi batean Galdeanok berak txirrindulariei emandako tratuagatik.
World Tour mailari nola edo hala eusteko lehian murgilduta dago zuzendari arabarra, eta oraingoz jakina den bakarra, bide horretan proiektuaren eraberritzea atzerriko txirrindulariak ekartzetik etorriko dela da. Hortik aurrera, ezer gutxi. Halakoetan ohikoa den bezala, zurrumurruak izan badira: Barredo, Schulze, Vrecer…Oraingoz baieztaturiko fitxaketa bakarrak Gari Bravo eta Jon Aberasturirenak dira, eta Jure Kocjan esloveniarra ere datorren urtean laranjaz jantziko dela dirudi. Kirol zuzendaritzari dagokionez, Oscar Guerrero nafarra taldeko kotxeetako batean izango da.
2010eko taldeen analisia (IV): Euskaltel-Euskadi, haize freskoaren beharrean
Hamazazpigarren denboraldia beteko du aurtengoan Euskadi Fundazioa-k errepide gainean. 2009a taldeak izan duen gorabeheratsuenetarikoa izan zen: Mikel Astarlozaren Tourreko garaipena eta Samuel Sánchez-en Vueltako bigarren postua batetik, baina taldearen irabazteko zailtasuna (asturiarraren aldetik batez ere) eta, batik bat, pasaitarraren Tour osteko positiboa, bestetik. Argilun gehiegi iragan hurbilean, eta horrek bide berri bati ekin behar izatea ekartzen du ia derrigorrean. Kasu honetan ere hala gertatu da, hasi berri den denboraldian ikusiko ditugun aurpegi berriek ekarritako haizeak itxaropen dezente piztu duelarik euskal zaleen artean.
Berrikuntzak berrikuntza, ordea, taldearen zama nagusia ezagun zaharrek eramaten jarraitu beharko dute. Horien artean, jakina, egungo olinpiar txapelduna azaltzen da guztien buru. Samuel Sánchez-ek aurten Tourra buru-belarri prestatzeko asmoa dauka, denboraldi hasiera indartsu bati Euskal Herriko Itzuliarekin amaiera emateaz gain. Ez da honenbestez Ardenetako klasikoetan egongo, bere moduko gizon batentzat erabaki eztabaidagarria. Txirrindularitza egitura bati lasaitasuna eta egonkortasuna eskaintzen dizkiona garaipenak bereganatzea jakina den honetan, asturiarrak beste behin erantzunkizun handia izango du.
Talde laranja garaipenez hornitzeko beste baliabide nagusia Koldo Fernandez de Larrea izango da. Arabarrak iaz ez zuen sprintetan espero zen jauzia eman. Beste ikuspuntu batetik ordea, Iparraldeko Klasikoetan maila polita azaldu zuen, Gent-Wevelgem-en bereziki, gizon azkarra baino zerbait gehiago dela erakutsiz. Dena den, sprintetan eman beharko du bere onena, gehienetan gainerako taldeek antolatutako bideratze-trenak bere baino indartsuagoak izango badira ere; arlo honetan Iñaki Isasi eta Pablo Urtasun behintzat alboan izan beharko ditu. Denboraldi garrantzitsua ezbairik gabe Zurbanoko txirrindulariak aurrez-aurre duena.
Derioko taldeak bereziki eskertuko lukeena Igor Anton-en berpiztea litzateke. Urteak daramatza Galdakaokoak eskalatzaile bikaina izan daitekeela erakutsiz, baina bere kasuan ere ez du behin betiko urratsa eman handienen artean dela esan ahal izateko. Hori ez ezik, iazkoa atzera pausoa izan zen beretzat. Dohainak izan badituela kontuan hartuta, bizkaitarrak lasaitasuna, konfiantza eta anbizioa dosi berdinetan behar dituela esango nuke, Espainiako Itzulian edo Suitzako errepideetan lortu izan dituen garaipenak iraganeko kontu soila ez direla baieztatzeko.
Aipatutako hiruko honengan jarri behar dira emaitzak lortzeko itxaropenik handienak; eurei exijitu behar zaie beste guztien gainetik. Bada ordea taldean laugarren adar garrantzitsu bat, aurrez esan bezala zaleengan zirrara berezia sortzen duena: gazteen atala da, noski. Guzti hauen artean nabarmentzen da, nola ez ba, Romain Sicard lapurtarra. Alor guztietan moldatzen da ongi Hazparnekoa, eta urte asko dira gainera euskal txirrindulari batek profesionaletara pasa aurretik horren emaitza bikainak lortzen ez dituena, 23-z azpikoen munduko txapelketa eta Etorkizunekoen Tourra barne. Bidasoaz bestaldekoa izatearen berezitasuna (ez-ohikoa baita tamalez) erantsiz gero, euskal txirrindularitzaren gizon kuttun berriaren aurrean egon gintezke.
Bere onena emateko, ordea, bere gain presiorik ezartzea ezinbestekoa izango du Sicard-ek. Eta berarekin batera, taldera heldu diren gainerako besteek. Orbea-n taldekide zuen Jonathan Castroviejo-k esaterako, berak ere gauza polit askoak egin baititu orain arte, erlojuaren aurka batez ere. Profesional mailan ezagunagoa da Beñat Intxausti, bere garaian Euskaltel-ek lotzen jakin ez zuen bizkaitar eskalatzaile fina. Orain etxera bueltan da, bere garapenarekin jarraitzeko asmotan, Gorka Izagirre goierritarra bueltan den moduan, euskal afizionaturik onenetakoa izan eta gerp talde laranjara jauzi egiteko aukerarik gabe geratu ostean. Fitxaketen atala Orbeatik pasatako Miguel Minguez eta Daniel Sesma-k osatzen dute, azkeneko hau jadanik horren gaztea ez bada ere. Gazteen atala ordea ez dago ixterik Mikel Nieve aipatu gabe. Iaz jokaera bikaina azaldu zuen leitzarrak, eta aurtengoan maldan gora batez ere erakutsitakoak hobetzea eta horrenbestez lasterketaren batean bere aukerak izatea espero behar da bere aldetik.
Taldean diren gainerako gizonek unean-uneko liderraren mesedetan jarduteko helburua izango dutela pentsa liteke, eta gehienetan halaxe izango da. Hemen Egoi Martinez, Amets Txurruka eta Gorka Verdugo aipatuko nituzke, bakoitza bere dohain eta gabeziekin, baina taldekide preziatuak direla askotan erakutsi dutenak. Bestalde ordea, oraindik bakarkako arloan taldeari gehixeago zer eskainia daukatenak badirela uste dut. Aitor Galdos eta Ruben Perez batez ere, baina baita zortea lagun gorantz egin behar duen Ivan Velasco ere, eta Juanjo Oroz nafarra, orain arte ia bakarrik morrontza lanerako erabilia izan dena.
Jadanik Igor Gonzalez de Galdeanoren aginduetara ez direnak, Mikel Astarloza eta Iñigo Landaluze-z gain, Josu Agirre, Andoni Lafuente eta Markel Irizar dira. Hauen artean, oñatiarrak izan du zalantzarik gabe irteerarik gozoena (eta bakarra esan beharko), Lance Armstrong-en Radio Shack-erako bidea hartu baitu.
Filosofia berezi baina oso errotutako taldea da Euskaltel-Euskadi, hori ez dago esan beharrik. Alde batetik muga suposatzen duenak badu bere alde positiboa, taldekideen artean sumatzen den giroa eta guztiaren gainetik taldea hobestearen sinismena. Goragotik ordea askotan txirrindulariek ez dute babes hori jaso, eta aurtengoan, taldeak nolabaiteko berregitura bat izan duela kontuan harturik, horrek ezin du inolaz ere horrela izan. Taldeko partaide bakoitzak oro har, baina gazteenek bereziki, lasaitasuna behar dute urtean zehar beren helburuak poliki-poliki gauzatze aldera. Are gehiago aurten babesleen kontratua amaitzen dela jakinda: emaitzak jarri beharko dira mahai gainean, baina hori hobekien dakitenak, eta interesatuenak, txirrindulariak beraiek dira. Hortaz, errepideak hitz egin dezala, beste guztiaren gainetik.
Txirrindularitza bai edo bai (eta II)
Egia da talde edo kirol egitura bakoitzak eskubide osoa duela bere irizpideen arabera kudeaketa aurrera eramateko. Baina ez dago ahazterik Euskaltel-Euskadik hein handi batean erakunde publikoen laguntzaz egiten duela aurrera, hots, herritarren dirua dela medio. Hortaz, euskal txirrindularitza tropela bere osotasunean osatzen duten gazte guztiek behar dute, derrigorrean, erakundeek sostengaturiko proiektu horren parte izateko aukera. Eta bertara iristeko bide bakarra azpiko taldeetatik pasa behar izatea ez da legezkoa. Zentzu honetan, badirudi Azpiru-Ugarteko Julen Gonzalez-ek eta Garikoitz Bravo-k Caja Rural-eranzko bidea hartuko dutela.
Baina are gaitzesgarriagioa den kontu bat ere aipatu zuten agerraldian. Zale askok jakingo duten bezala, Euskadi Fundazioa gazte mailako txirrindulari batzuei bekak ematearen ekimena aurrera eramaten hasi zen orain pare bat urte. Orain arte ordea ez zegoen tratu horretan ematen ziren baldintzen xehetasunik. Argi dago zergatik.
Antza denez, kasuan kasuko gazteak Fundazioaren taldeetan korritzeko konpromezua hartu beharra dauka, Fundazioak berak hala agintzen badu talde horiekin sina dezan, erabakia alde bakarrekoa delarik, beti ere hirugarren talde hipotetiko baten baldintza ekonomikoen berdinak izanda. Hala ez balitz, txirrindularia Fundazioari diferentzia ekonomikoa ordaintzera beharturik egon liteke, formakuntza eskubideak direla eta. Kontua da formakuntza hori ez dagoela oso definiturik eskaintzen diren kontratuetan, eta zehazten dena (prestakuntza kontrolak, esfortzu proben analitikak eta hitzaldi teknikoak) ez dirudi gaztea Fundazioarekin lotzera eramateko bezain erakargarriak direnik.
Guzti hau jakinda, egun euskal txirrindularitza profesionala eta bertara heltzeko bete beharreko bidearen kudeaketaren arduradunek kirol interesez gain beste batzuk dituztela agerian geratzen da. Bestela ez baitago hitzez azaltzerik egoera honetara iristearen funtsa zein den.
Kontu delikatua da harrobiarena, horretan ez da zalantzarik, are gehiago Euskaltel-Euskadiren izaera duen talde batentzat. Zentzu horretan, egitura profesional askok dituzte maila baxuagotan bigarren talde gisa lan egiten duten taldeak. Horien denen artean Topsport Vlaanderen-en kasua aztertzea da interesgarria, talde apalagoa izanagatik, nazioarte mailan lehiatzen baita txirrindulari flandestarrez soilik osaturik.
Topsport Vlaanderen-ek badu kontinental mailan filiala, Davitamon – Lotto – Jong Vlaanderen. Baina azken honetatik ateratzen diren txirrindulariz bakarrik hornitu beharrean, Flandeseko tropela osotasunean hartzen du kontuan taldeak. Bestela, aurtengo Etorkizunekoen Tourra irabazi duen Jan Bakelants dohatsuak ez lituzke 2009an Topsport Vlaanderen-en koloreak defendatuko. Garbi geratzen da beraz kirol kontuei bakarrik erreparatuta, eta ez bestelako izkutuko interesei so eginda, zein den jarraibidea. Are gehiago, Bakelants bera eta Stijn Joseph aurten Beveren 2000 taldean ibili direla jakinda, Quick Step boteretsuaren anaia txikia berau, edota Klaas Lodewijk Rabobank Continental-en lehiatu dela kontuan hartuz. Horiek denak datorren urtean Flandeseko talde nazional gisa har litekeenan arituko dira, bere azpiko taldeetan ibili ez arren errepidean erakutsi baitituzte erakutsi beharrekoak. Davitamon – Lotto – Jong Vlaanderen-etik berriz gizon bakarra pasako dute, Tim Mertens.
Talde apalagoa dugu esan bezala Topsport Vlaanderen, nahiz eta kirol ikuspegitik interesekoak zaizkion lasterketa guztiak korritzen dituen. Etxeko taldea maila gorenean izateko ordaindu beharreko prezioak benetan merezi duen aztertzea ez legoke soberan (euskal taldeari buruz ari naiz, noski), printzipioekiko koherente izango bada behintzat.
Guzti hau esanda, argi gera bedi bere hastapenetan Fundazioari bere babesa bazkide eginez eman zion batek idatzi duela artikulu hau, gertakarien ondorioz azken urteotan taldearenganako miresmena eta maitasuna galduz joan dena. Ez txirrindulariei bere babes eta animoak eskaintzeari utzi diona, txirrindulari onak gustoko izan arren beti ere etxekoari ematen baitiot nik orokorrean nere bultzadatxoa. Baina zaleen ia baldintzagabeko babesari eta gazteen ilusioari barre egin eta beren interesak hobesten dituzten gizasemeak taldearen agintari direla, egoera arras ezberdina da begibistan daukaguna. Orain, Azpiru-Ugarte kontinental taldea atera (euren proiektu egituratu interesgarri eta koherentea aurrera eramateko laguntzak aurkitzea ez dute erraz izango ordea) edo desagertzearen arteko gurutzadan aurkitzen da. Jon Odriozola berriz bere duintasunarekiko leial mantentzearen keinu txalogarriak talderik ez izatera eraman lezake, nahiz eta esan duenaren arabera 2010ean taldea sortzeko esperantzak badituen. Zorterik onena izan dezatela biek ala biek; txirrindularitza zaleontzat oro har, eta Euskal Herrikoentzat bereziki, albiste pozgarria litzateke.
Argazkia: Makoto Ayano