Raul Perez

Luis Leon Sanchez, Donostian garaile

sirotti Caisse d’Epargne taldeko Luis Leon Sanchez espainiarrak eskuratu du Donostia-Donostia klasikoa, azken metroetan iheskideak, Astanako Alexander Vinokourov eta Cerveloko Carlos Sastre gaindituta. Jaizkibel eta Arkale bi aldiz igota, sakabanaketa aurreko urteetan baino nabariagoa izan da.

Juanma Garatek, Gorka Verdugok eta Jose Ivan Gutierrezek gatza eta piperra jarri zioten lasterketari Jaizkibel bigarrenez ekin aurretik. Jaizkibeleko maldak iristean hasi ziren tropeleko kideen erasoak. Giroan horren ondo ibilitako Richie Porte australiarrak jo zuen aurrera eta tropela asko sakabanatu zen. Aurretik, Samuel Sanchezek, Alexander Vinokourovek, Purito Rodriguezek, Carlos Sastrek eta Nicolas Rochek egin zuten aurrera eta haiekin bat egiten ahalegindu zen Haimar Zubeldia. Robert Gesink, Hesjedal, Porte eta beste txirrindulari batzuk aurrekoekin lotzekotan zirela, Jaizkibelgo gaina harrapatzeko kilometro inguru falta zela, atzeko talde horretatik Luis Leon Sanchezek jauzi egin zuen eta haren atzetik Sastre eta Vinokourov baino ez ziren atera. Hirurak elkartu ziren jaitsieran, eta aurrera egin zuten; Irungo tarteko helmugan 37 segundoko tartea pilatu zuten.

Luis Leon Sanchezen erasoa Helmugatik 20 bat kilometrora azken aldapa gogorra igo zuten, Arkale, eta bertan aurreko hirukoteko inork ez zuen erasorik jo. Atzeko taldetxoan Gesinkek oso erritmo gogorra jarri zuen eta aurreko hiru ziklisten aldea pixka bat jaitsi zuen: 20 segundora. Gesink, Haimar Zubeldia, Hesjedal, Roche Sanchez eta Purito zebiltzan aurrekoak harrapatu nahian.

Hurbildu bai, baina harrapatu ez. Mirakruz gainak ez du normalean erabakigarria izaten, baina Vinokourovek eraso gogorra jo zuen, bakarrik helmugaratu nahian. Luis Leon Sanchezek Astanako txirrindulariaren gurpila harrapatu zuen, kostata hori bai. Sastrek, ordea, amore eman zuen. Hala eta guztiz ere, azken kilometroan Vinokurov eta Sanchez elkarri begira hasi eta Sastrek haiekin bat egin zuen berriz ere. Hiruren arteko azken esprintean Luis Leon Sanchez espainiarra nagusitu zen, Vinokouroven eta Sastreren aurretik. Haimar Zubeldia, Tourrean parte hartu ez badu ere, sasoian dago eta laugarren iritsi zen helmugara.

Caisse d’Epargne taldeko beste ziklista batek irabazi zuen lasterketa duela bi urte: Alejandro Valverdek.

Argazkiak: Sirotti (Cyclingnews.com) eta Mikel Mollinedo

Datorren urtean…

mentxov Bukatu da Tourra, eta azken egunean, txirrindulariek Parisen birak ematen dituzten bitartean –Mark Cavendishek irabazi du azken etapa; bejondeiola!-, eta helmugaratutakoan ere, zaleok tertuliatan murgiltzen dira. Nahi gabe burua datorren urteko Tourrean jartzen dugu jada. “Datorren urtean ikusiko dugu zer gertatuko den. Schleck urtebete helduago izango da 2011n”, aditu diot zale bati gaur arratsaldean.

Ika-mika ez da falta izan. Dela lehen asteko geldialdia, dela Andy Schlecken matxura mekanikoa Balesen gora, Samuel Sanchezen erorikoaren aurrean Carlos Sastrek erakutsitako jarrera… Eta azkenean, Alberto Contador garaile hirugarrenez. Gaur bertan egunkari batean bost Tour irabazteko bidean dela irakurri dut. Egia da, hori baititu jada poltsikoan, baina aurten argi geratu da ez duela Lance Armstrongen nagusitasuna, nahiz eta txirrindulari puska denik ezin ukatu.
Ia ez da alderik izan espainiarra eta Andy Schlecken artean. Luxenburgoko txirrindulariak penatuta behar du egon. Egia da gaztea dela eta datozen urteetan gauzak ondo, gora egingo duela, baina nekez egingo ditu gauzak aurten baino hobeto; mendian gora ez du inor gainetik izan, eta erlojuz kontra ere ohi baino hobeto aritu da. Minutu erdiagatik joan zaio Tourra Schlecki.

Denis Mentxovek ere pozik bukatu du. Errusiarrak podiuma zapaldu du eta hori ez da gutxi. Hori bai, 32 urte ditu eta beraz, zail izango du gaur zapaldutako koskatik gora egitea. Goia jo duela ematen du. Txirrindulari oso ona da, baina Contador eta Schleck gainetik ditu. Mentxov horren jakitun da eta horixe onartu zuen denboraldi hasieran egin zioten elkarrizketa batean. Mugak muga, haren garaipen zerrenda txapela kentzeko modukoa da. Mentxoven pare jarriko nuke Cadel Evans. Ziklista puska da, baina Tourra…

Euskaltel Euskadiko Samuel Sanchezi kendu dio Mentxovek podiumera igotzeko aukera. Egiari zor, ez nuen pentsatzen asturiarra horren aurrean ibiliko zenik.

Eta gainerakoei buruz zer? Bada Armstrongi agur esan behar diogu. Ez du Tourrean berriz ere parte hartuko. Ikusi beharko bere taldeak, RadioShackek, nola ekingo dion datorren denboraldiari; lider bat fitxatuta, hala gaur egun taldean duten txirrindulariren baten bizkar taldeburu izateko ardura (Brajkovitx?) jarrita. Lepheimer, Kloden eta Horner onenak emanda daude.

Datorren urtean, beraz, berriz ere Contador eta Schleck nor baino nor? Gauzak ondo badoaz, hala izango da, baina nik behintzat bikote hori estu har dezaketen ziklista batzuen izenak emango ditut. Roman Kreuziger txekiarrak erregulartasuna erakutsi du; iaz bezala bederatzigarrena sailkatu da. Saltoa eman beharko du 2011. Ezin ahaztu Vicenzo Nibali. Italiarra hirugarren sailkatu zen Giroan, Bassoren mesedetan morrontza lana egin eta gero, eta datorren urtean kate motzean lotu beharko dute. Toni Martin alemaniarrak aurten utzitako zalantzak uxatu beharko ditu. Erlojuzkontra Contador eta Schlecken aurretik ibili da, baina mendian pott egin du. Robert Gesinkek beste koskaren bat igotzeko moduan dagoelakoan nago. Igor Anton eta BeÃ±at Intxausti borrokan ikusi nahi nituzke, bestalde.

Esan bezala, analisiak eta burua datorren urtean jartzeko unea da, eta nik horixe bera egin dut. Baina arestian aipatutako guztia hori baino ez da. Iritzi soil bat, alegia. Nork berea izango duzue, ziur.

Harbidea ona ala txarra izan zen Schleckentzat?

Andy Schleck Tour bikaina egiten ari da, baina ziurrenik ez zaio nahikoa izango Parisen igandean elastiko horia janzteko. Gauzak zer diren. Paris-Roubaixen tankera izandako etapa ikusgarri hartan, Andyk minutua kendu zion aurkari nagusiari, Contadorri, baina Franck anaia galdu zuen eroriko baten ondorioz. Zer izango zuen nahiago Andyk, minutu hura poltsikoratu ala alderik lortu ez, baina anaia Tour osoan aldamenean eduki ? Itzuli guztietan izaten dira erorikoak, eta ez dago atzera begiratzerik, baina joan den urtean bi anaiek zer ondo elkar ulertu zuten ikusita, harbidearen etapak mailot horirantz asko hurbildu zuen Andy, baina itzulitik urrundu zuen, era berean, anaiak erori ostean etxera joan behar izan zuenean.

Eguraldi bikaina izan dugu aurtengo Tourreko mendiko etapa gehienetan. Pirinioetako azkenekoan, aldiz, eguraldi makurra izan da. Euria tarteka, eta behe lainoa. Bi txirrindulari indartsuenak nagusitu dira mendiko azken etapan ere: Alberto Contador eta Andy Schleck. Tourmaleten gora jo du erasoa Schleckek, helmugara 10 bat kilometro geratzen zirenean, eta espainiarra izan da haren erritmoa jarraitzeko gauza izan den bakarra. Orpoz orpo igo dituzte azken kilometroak. Schleckek hamaika ahalegin egin ditu Contador atzean uzteko, baina ezin izan du. Kilometro pare baten falta Contadorrek erritmoa aldatu du, baina ez du Luxenburgoko ziklista garaia ustekabean harrapatu. Gauzak horrela, elkarrekin iritsi dira helmugara eta Schleck helmugaratu da lehena. Bostekoa eman diote elkarri bi txirrindulariek bukaeran, duela urte batzuk Armstrongek eta Ullrichek egin zuten bezala. Gauzak ondo, Contadorrek irabaziko du Tourra, izan ere, gelditzen diren etapetatik larunbatekoa, erlojupekoa, izango da erabakigarriena eta erlojuz kontrako lehian, espainiarra hobeto moldatzen da. Zer gertatu behar luke Schleckek lehenengoz Tourra irabazteko? Bada Contadorrek oso egun txarra izan beharko luke, edo beharbada Schleckek Balesen gora jasandako zorigaiztoa, matxuraren bat alegia.

Podiumeko hirugarren koskarako lehia estua izango da, Samuel Sanchez eta Denis Menchoven artean. Euskaltel Euskadiko txirrindularia erori egin da etapa hasi eta gutxira. Zorionez, bere onera itzuli da eta azken igoeran bikain jardun da. Igoera ia guztia egin du Menchov, Horner, Hesjedal, RodrÃguez, Van den Broeck eta Gesinkekin batera, eta azken metroetan atzean utzi du Menchov. Minutu erdia izango du alde Sanchezek larunbateko erlojupekoa. Nahikoa ote?

Azken aldapak beste irudi batzuk utzi ditu. Esate baterako, Levi Lepheimer eta Alexander Vinokourov ezinean ibili dira. Tour handia egin du Vinokourovek; Contadorri lagundu dio, eta horretaz aparte, etapa irabazi du. Lepheimer RadioShack taldeko onena izan da, Armstrong nagusiaren gainetik. Gaur arte. Horner izango da, ondo bidean, AEBetako taldeko onena; hamargarren postuari eusten saiatuko da azken etapetan aurteko Euskal Herriko itzulia irabazi zuen ziklista.
Eta Carlos Sastrek lainopean eta bakar-bakarrik egindako saioa ere utzi digu etapak. Samuel Sanchez erori denean egin du aurrera espainiarrak, aurretik zuen ihesaldia gehiegi urrunduko zitzaion beldur. Haren jarrera ez du begi onez ikusi pelotoiak, edo behintzat haren zati batek, eta gainera alter-alferrik izan da. Ez du aurreko taldearekin bat egiterik izan eta Tourmaleteko magalean jan du tropelak. Lance Armstrongek hainbestean igo du azkenekoz Tourmaleta, eta lau minutura iritsi da helmugara.

Argazkia: Sthepen Farrand. Cyclingnews

Evans, Schleck edo Contador

bettiniphoto_0056534_1_full_600 Esan ohi da Tourreko lehen asteak ez duela erabakitzen zeinek irabazi behar duen itzulia, baina agerian uzten du nork ez du irabaziko. Franck Schlecki esan genion agur harbidearen etapan, lepauztaia hautsita. Larunbateko etapan, Tony Martin alemaniarra geratu zen atzean. Baita Andreas Kloden ere. Nahiz eta Tourra irabazteko faboritoen artean ez egon, txukun asko ibili da behin baino gehiagotan alemaniarra Frantziako itzulian, eta harritzekoa izan zen horren azkar ezinean gelditzea. Igandean, Avoriazeko bidean, Lance Armstrongek amore eman zuen eta harekin batera, Bradley Wigginsek. Ingelesak ez zituen minutu asko galdu, baina txirrindulari asko ditu jada aurretik eta denek ez dute pott egingo. Bereak egin du.

Avoriazeko azken maldetan orpoz orpo ibilitako 11 txirrindulariei erreparatu behar. Eta horien artean, badirudi hiru daudela besteen gainetik, eta hirurek dituzte aukera gehien Parisen mailot horia janzteko: Cadel Evansek, Andy Schleckek eta Alberto Contadorrek. Minutu baten bueltan daude. Zeinek du hiruren artean aukera gehien? Evansek eskarmentua du sobera, eta iaz Munduko Txapelketa irabazi zuenetik ematen du konfiantza gehiago duela bere buruan. Ez du Mortirolo edo Zoncolan bezalako mendatetzarrik aurretik –horiek lurperatu zuten Giroan- eta azkenaurreko erlojuzkontrako saioak hauspoa emango dio ziurrenik. Giroan parte hartu izanak, ordea, kalte egin diezaioke. Alegia, hirugarren astea oso luze egin dakioke.
Schleckek moralez gainezka behar du Avoriazen irabazita eta Contador atzean utzita. Datozen etapa gogorretan, ostiralean Mendeko etapa pikoan, A3 Domaines eta Tourmaleten, gogor jo beharko du, aldea pilatzeko. Alberto Contadorrek, bere aldetik, ezin izan zion Schlecki jarraitu, baina espainiarrak badaki Schleckek ez badio alde handia ateratzen, azkenaurreko eguneko erlojupekoari probetxu atera diezaiokeela. Hirurek dituzte baikor izateko arrazoiak.

Eta gainerakoek zer? Bada zaila dute. Izan ere, urrutitik jo beharko lukete, eta nekez huts egingo dute Evansek, Schleckek eta Contadorrek. Denis Menchovek eta Robert Gesinkek eutsi egin zioten Avoriazen, baina eutsi bakarrik ez; jo beharko dute sailkapena iraultzeko. Eta Roman Kreuzigerrek eta Ivan Bassok, beste horrenbeste. Italiarra ikusgarri aritu zen Giroan, baina Tourreko lehen aldapetan eutsi bai, baina justu antzean iritsi zen helmugara. Evansi bezala, hirugarren astea oso luze egin dakioke Bassori.
Levi Lepheimer bihurtu da, bestalde, orain RadioShackeko taldeburu. Txirrindulari ona da, bai mendian gora eta baita erlojuaren kontra, baina ustekabea litzateke estatubatuarrak hiru oilarrak atzean uztea. Michael Rogers eta Carlos Sastre ere aurreko taldetxoan izan dira orain arteko mendietan. Bai batentzat eta baita bestearentzat lehenengo hamarren artean bukatzea ez litzateke batere emaitza txarrik izango.

Purito RodrÃguez eta Samuel Sanchez etapen ehizan ariko dira; ez dira geldirik egongo tropelean, baina sailkapen nagusian ez dute pentsatuko. Horixe nire analisia. Beharbada, Madeleinek ordu gutxiren buruan txikituko duena…

Argazkia: Roberto Bettini. Cyclingnews.com

Tourmalet (Pirinioak eta IV)

col_du_tourmalet Pirinioei buruzko saila amaitutzat emateko, Tourmalet. Ez da Tourrean igo den mendaterik gogorrena, baina bai mitikoena, eta Euskal Herriko zale gehien hartu ohi dituena. Mendate honek ere badu bere historia txikia.

Goustave Garrigou ez zen izan 1910ean lehen postuan igaro zena Tourmaleteko gainetik, baina bai izan zen hanka lurrean jarri gabe mendate osoa igotzen lehena.

Tourmaleten 1913an gertatutakoa txirrindularitzari buruzko liburu askotan jasota dago. Merezimendu osoz, gainera. Eugene Christophe frantziarrak matxura izan zuen Tourmaleta jaisten, eta sutegi batera jo behar izan zuen bizikleta konpontzeko. Bere kabuz konpondu beste erremediorik ez zuen, eta lau ordu galdu zituen! Hala ere, konponketa lanak egin eta Aspin eta Peyresourde mendateak gainditu zituen Christophe egoskorrak. Pasadizo hura 1951n ekarri zuten gogora, antzezpen eta guzti.

Ezin aipatu gabe utzi Jean Robic ttikia. Txitxonera eramaten lehenetakoa izan zen; istripu baten ondorioz eramaten zuen beti, eta 1947an balentria egin zuen; Pirinioetako etapa nagusian mendate guztiak igaro zituen lasterketaren buruan.

Baina balentriez ari garela, 1969an handia egin zuen gero Eddy Merckxek. Etapa abiatu eta kilometro gutxira hanka egin zuen. Aubisque eta baita Tourmaleta gainditu zituzten txirrindulariek egun hartan, eta Merckxek zortzi minutu atera zizkion helmugan bigarrenari, Michelle Dancelliri, eta ordu laurdena hirugarrenari, Jan Jansseni!

Federico Martin Bahamontes igotzaile espainiarrak ere aipamentxoa merezi du, Toledoko arranoa lautan pasatu zen Tourmalet tropelaren buruan.

Euskal txirrindulariek ere letra larriz idatzi dute beren izenak mendate honetan. Peio Ruiz Cabestanyk buruan igaro zuen 1985ean; Perico Delgadoren mesedetan lan egitea egokitu zitzaion donostiarrari, eta azkenean Segoviako igotzaileak eskuratu zuen etapa hura, Luz Ardidenen.
Miguel Indurainek ez zuen buruan igaro mendatea 1991n, baina jaitsieran erasoa jo eta bakar-bakarrik joan zen. Chiapucci elkartuko zitzaion Atarrabiako txirrindulariari behera iritsita. Egun hartan, Val Louronen lehenengoz jantzi zuen Indurainek mailot horia. Tourra irabazi zuen urte hartan. Baita ondorengo lau urteetan ere.