Gladiadoreak eta leoiak

bettiniphoto_0054879_1_full_600“Ave cesar, morituri te salutant” esan ei zieten gladiadoreek
enperadoreari, coliseumaren harera ateratzen zirenean, bai baitzekiten lehoien bazka bilakatuko zirela minutu gutxiren buruan. Coliseumean ez. Veronako anfiteatrora iritsi ziren txirrindulariak Giroko azken arnasean, igandean. Hala ere, aktoreak bezala baino gehiago, gladiadoreen pare aritu dira denak, Moltalcinoko lokatzean, L’Aquilan, Zoncolanen gora edo Gavian, elur horma artean. Enperadoreen sasoian gladiadoreek beso eta bular gihartsuak zituzten ezpatari eta abarri behar bezala eusteko. Gaur egungo gladiadoreek, ziklistek, hanketan dituzte giharrak. Haientzat leoiak bezain zitalak dira Mortirolo, Zoncolan edo Kronplatzeko malkarrak.
Basso izan da onena, bai,baina beste askoren joa gabe Giroa ez zen horren ikusgarria izango. Arroyok ahaleginak eta bi egin zituen maglia arrosari eusteko –zeinek esango zion pare bat aste lehenago horrela ibiliko zenik!-. Scarponi eta Nibali ere goi-goian ibili dira, eta horren goian izan ez badira ere, aipamen berezia merezi dute Evansek eta Vinokourovek. Haiek ere distira eman diote Giroari. Marco Pinotti ere borrokatu da. Baita John Gadret igotzaile frantziarra ere. Richie Portek zur eta lur utzi du bat baino gehiago. Australiarrak erakutsi du etorkizuneko txirrindularitzaren izen handietako bat izan daiteke, baina noski, hori erakutsi beharko du datozen urteetan. Eta ezin ahaztu euskal txirrindulariak, Xabier Zandio eta Iban Mayoz. Haiek ere beren alea utzi dute Giroan.
Egiari zor, lehenengo astea eta gero, Evans eta Vinokourov ikusten nituen nik beste guztien gainetik, baina azkenean ez bata ez bestea ez dira ezta podiumera igo.

Eta Giroa bukatuta, albistea beste nonbaitetik iritsi da: Alejandro Valverdek ezin izango du parte hartu inongo lasterketatan 2012ko urtarrila arte, Puerto auziarekin zerikusia izan zuelakoan zigortu baitute. Eta Giroan puri-purian zegoela, jakin genuen Mikel Astarloza sanpedrotarra ere ez dugula luzaroan lehiatzen ikusiko. Haien aurrean enperadoreek hatz potoloa beherantz jarri dute. Astarloza eta Valverde ere gladiadore peto-petoak dira, edozein lasterketatan onena emateko prest dauden horietakoak. Haien falta sumatuko dugu txirrindularitza zaleok, ziur.

Argazkia: www.cyclingnews.com

Basso, amorruak bultzatuta

fulonbasso_6001Lau urte dira jada Ivan Bassok erakustaldi apartak eskaini zituela Giroan: Passo Lancianon, Passo Furcian, Mortirolon… Joan den urtean itzuli zen Girora zigorra bete ostean, eta ondo ibili arren, ezin izan zien Menchovi edota Sastreri eutsi aldapa gogorrenetan. Pasa den igandean, ordea, Zoncolanen gora, denbora makinan sartu izan bagina bezala ikusi genuen askok etapa. 2006ra jauzi egin izan bagenu legez ostera ere. Basso ez da eraso bortitzak jotzen dituen horietakoa, baina erritmo gogorra jarrita gainerakoak uzteko gai zen eta gai da. Giroko mendaterik gogorrena ederki probestu du Liquigaseko igotzaileak. Amorruak bultzatuta egiten ari zela gora zirudien. Evansek eutsi zion, harik eta lau kilometroren faltan amore eman behar izan zuen arte. Ezin zuen gehiago. Bassok ito egin zuen.

Astearteko kronoigoeraren atarian, Basso jo daiteke orain itzulia irabazteko faboritotzat, Sastre (Cervelo), Evans (BMC), Vinokourov (Astana), Scarponi (Androni), Nibali taldekidea (Liquigas) eta Cunego (Lampre) atzetik baititu, eta oraindik gelditzen da aldaparik. Bassoren aurretik Arroyo (Caisse d’Epargne) eta Porte (Saxo Bank) baino ez daude, eta hasiera batean behintzat, ez dirudi Plan de Corones-Mortirolo-Gavia hirokote beldurgarrian Bassorekiko duten aldeari eutsi ahalko diotenik (hiru minutu eta erdi Arroyok eta minutu eskasa, Portek).

Plan de Coronesen gora bakarkako lana egin beharko dute ziklista guztiek, baina Zoncolanek horren antza izan zuen, igoeraren zatirik handienean, banan bana igo baitziren txirrindulari asko. Ikusteke dago nola errekuperatuko diren batzuk eta besteak. Basso izan daiteke faborito, baina erne. Lehen astean, Vinokourovek eta Evansek ziruditen indartsuenak; bigarren astea eta gero Liquigasek hartu du lasterketaren lema. Hirugarren astean, beste oilar batzuek egin nahi izango dute kikiriki.
Argazkia: www.cyclingnews.com

Atzoko erridikuluaren ondoren, gaur amorrualdia

2010eko Giroko 12. etapan oilarren ihesaldia

Nire ustez gaur Vinokourov, Garzelli, Basso, Nibali, Cunego, Scarponi eta Pinottik egin duten ihesaldi saiakera hori atzokoan egin zuten erridikuluaren ondorengo protestatxoa izan da. Evansek ere bere saiakeratxoa egin du, baina ez tropeletik irteteko gauza izan.

Gaurkoan Garmin saiatu da lasterketa kontrolatzen Farrar-i Giro honetako azken garaipena lortu asmotan. Helmugarako 11km falta zirela, Potenzako igoera probestuz, aipatutako oilarrez gain Pozzato, gaurko etapako irabazlea, Voeckler eta Pinau batu zaizkie. Batzuek etapa zuten helburu. Eta besteek? Sailkapen nagusian denbora ateratzea?

Esandakoa, atzokoak askori min ikaragarria eman zien. Vinokourov azken metrotan esprintatzen hasi da etapa irabazteko asmotan, segur aski atzoko amorrazioa agerian utzi nahian, baina gaurkoan ez zaio ondo atera. Liquigaseko bi liderrak ere ez dakit zertan zabiltzan; Bassok atzo egindako deklarazio batzuetan Kiserlovski eta Agnoli sailkapen nagusiko lehen postuan izatea ontzat ematen zuten. Hala bada, zergatik gaurkoa?

Tentsioa nabaria da tropelean. Vinokourov eta Evansen taldeak indar gutxikoak direla agerian geratu da. Astana dagoeneko 3 txirrindulari gutxiagorekin ari da, horietako bajarik nagusiena Tiralongo izanik. Evansen kasuan, berriz, 4 txirrindulari gutxiagorekin. Honek guztiak eta atzoko denbora galerak bi lider hauen artean behintzat egonezina eragin beharra du.

Ikusi beharko da Contador zein talderekin joaten den Tourra lehiatzera; etxetik jarraitzen ari den Giro hau ikusita, ni bere lekuan kezkatzen hasiko nintzateke (maiatzaren 15az geroztik twitterrean ere ez du Giroaren inguruko aipamenik egiten; esanguratsua).

Argazkia: Bettini (cyclingnews.com)

L’Aquilako bigarren lurrikara

Duela urtebete, 2009ko apirilean, lurrikara gogor bat jazo zen gaurko etapa amaitzen zen herritik gertu, L’Aquilan. Hildako ugari izan zen eta milaka pertsona etxerik gabe geratu zen. Gaur egun lurrikara haren ondorioak nabariak dira argazkian ikus dezakezuen bezala.

L'Aquilako lurrikara

Gaurko etapa L’Aquilan amaitzen zen eta aurretik 264 km zituzten egiteko -aurtengo etaparik luzeena-. Perfilari begiratuta etapak ez zeukan zailtasun berezirik baina azkenean sorpresa ugari egon da, tropelean asko sufritu da eta sailkapen nagusian iraultza gertatu da. Sekulako lurrikara.

Hasteko 56 laguneko ihesaldia sortu da (sekula horrelakorik ikusiko nuenik!) eta jende oso garrantzitsua zegoen tartean, noski –Sastre, Porte, Arroyo, Tondo, Wiggins, Gerdemann…-. Bestalde, tropelak baimena eman dio eta 17 minutu oparitu dizkie -baina nolatan?-. Konpondu nahi izan dutenerako berandu izan da eta azkenean tropeleko indartsuenek ia 13 minutu galdu dituzte tropela ere txiki-txiki eginda iritsi baita. Euriak eta hotzak oraindik gehiago gogortu dute gaurko jarduna eta ikustekoak izan dira helmugan txirrindulariek zuten piura. A! Etapa Petrov (Katusha) errusiarrarentzat izan da eta italiarrek oraindik etaparik irabazi gabe jarraitzen dute Liquigasen taldekako erlojupekoa kontuan hartzen ez badugu.

Zaila egiten zait gertatu dena ulertzea eta gehiago zerbait aipatzea. Goian aipatu bezala ez dut ulertzen sailkapen nagusiaren borrokan abantaila bat zutenak -Astana (Vinokourov) eta BMC (Evans), batik bat- nolatan ez diren lanean lehenago jarri. Ihesaldian zituzten taldekideak tropelera itzultzea asko kostatu zaie eta bi talde hauen ahultasuna nabarian geratu da.

Lampre (Cunego), Androni (Scarponi), Acqua Sapone (Garzelli) eta HTC-Columbia (Pinotti) taldeentzat ere ihesaldi hori bertan behera botatzea komenigarriagoa zela uste dut -ui! lau taldeetako liderrak italiarrak- eta baina talde gehienek nahiago izan dute beste taldeen ezintasuna agerian jarri. Hau guztia kasualitatea izan den edo zerbait prestatua zegoen zalantzan jarriko dut.

Liquigas, beste talde italiarraren jarrera ere ez da erraza ulertzen baina badirudi nahiago izan dutela Agnoli eta Kiserlovski gaztea ongi kokatu, taldeko bi liderren kaltetan. Basso eta Nibalirekin konfiantza askorik ez dutela iruditu zait. Eta nik ere ez nuke bi italiar hauen alde egingo orain artekoa ikusi ondoren.

Egia esan behar badut, horrelako ihesaldi baten bidez txirrindulari batzuk berriz ere sailkapen nagusiko borrokan sartzeak ez dit grazia askorik egin -batez ere, nire Tropelako kinielan ez ditudalako- baina etapa osoa talde bat edo biren artean kontrolpean eramaten direnean oso aspergarria izan ohi da. Beraz, lasterketari eta ikusgarritasunari dagokionez Giroaren mesedetan izan delakoan nago. Gainera, oraindik Giro erdia geratzen da eta zelakoa!

Zuek zer nolako etapak nahiago dituzue, gaur izan dugun bezalako kaotikoak ala talde sendoek kontrol zorrotz batekin programatutako etapak? Gaurkoa bezalako gehiago nahi baditugu, agian, itzuli handietan taldeak 7-8 txirrindularitara mugatzea litzateke onena.

Argazkia: Bettini (cyclingnews.com)

Gogoratzen Folgaria?

evans1Web gune honetako zale gazteenek ez dute jakingo ziur asko zer den Folgaria. Zaharragoak direnentzat, agian, ezaguna izango da izena. Mendate baten izena da, eta bertan zerua ukitzetik gertu egon zen Cadel Evans 2001eko Giroan. Baina infernu bilakatu zitzaion igoera. Lehengo larunbatean lokatz artean igotakoarekin ez du zer ikusirik Folgariak. Errepidea dotorea da, batere zulorik gabekoa. Baina Folgariako aldapa amaiezina da. 20 kilometro dira guztira. 2001eko Giroko mendiko azken etapan igo zuten. Italiako itzulia gori-gorian zegoen, eta Cadel Evansek maglia arrosa zeraman soinean. Australiarrak baina, sekulako txakalaldia hartu zuen, Dario Frigorekin batera, eta biak ezinean ibili ziren malda madarikatu hartan. Savoldellik irabazi zuen Giroa.

Orduz geroztik, denbora asko pasatu da, eta azken urteetan Cadel Evansek batez ere Tourra izan du begiz jota. Hortaz, ez zirudien Giroa irabazteko edo behintzat irabazteko lehian aritzeko moduan ikusiko genuenik. Baina hara non australiarra sasoi betean iritsi da Italiara, ortzadar mailota jantzita. Beharbada larunbatean, lokatz artean hainbat kilometro egiteaz gain, Vinokourov ipurterrearen eraso guztiei erantzun ostean, eta Cunego azken zuzengunean atzean utzi zuenean ez zen Folgariarekin gogoratuko. Edo agian bai, txakalaldi hura egundokoa izan baitzen. Giroa irabaziko duen edo ez argitzeke dago, baina Folgariako arantza atera du Evansek, bederatzi urte eta gero. Mendate hura bezain luzeak.

Giroko lehen asteak agerian utzi du hamar txirrindulari nabarmendu direla. Vinokourov (Astana), Evans (BMC), Nibali eta Basso (Liquigas), Pinotti (Columbia), Porte (Saxo-Bank), Karpets (Katyusha), Garzelli (Acqua&Sapone), Cunego (Lampre) eta Scarponi (Androni). Gauzak ondo, hamar hauen arteko aldea bere horretan mantenduko da asteburura arte, mendate gogorrak iritsi arte –hiru minutu pasatxo Vinokourov eta Scarponi artean-. Vinokourovek du maglia arrosa, eta beraz, besteei dagokie erasotzea, baina aurkariak larri ikusiz gero, ez izan dudarik; Astanako txirrindulariak aldea handitzeko abagunea ez du alferrik pasatzen utziko.

Talde horretatik kanpo dago, ustekabean, Carlos Sastre; berari ondo datozkion mendateak iristen direnerako, Monte Zoncolan eta Mortirolo kasu, lekutan egongo da sailkapen nagusian. Ikusi beharko etxerako bidea hartuko duen edo etaparen bat ehizatzen ahaleginduko den. Eta bada gertutik jarraitu beharreko txirrindulari gazterik, Terminillon gora ihesean ibilitako Stortoni italiarra eta Jose Cayetano Sarmiento kolonbiarra, esate baterako. Eta hori beti pozgarria da.

Giroko ibilbidea ikusita, orain arte lehen platera baino ez dute zerbitzatu. Erne bigarren platerarekin, txirrindulariek sekulako betekada har baitezakete, zenbat mendate gogor geratzen diren ikusita.