Ikaragarria gaur ikusi dugun etapa. Argi genuen faboritoen arteko lehia ikusiko genuela Alpe d’Huez-eko igoeran eta hala gertatu da.
Bi talde ziren protagonista, Radioshack eta Astana. Talde estatubatuarrak Brajkovic-i laguntzeko bi txirrindulari zituen eta Contadorrek lau. Garbi zegoen Contadorrek gaurko etaparako taldekideak lanean jarriko zituela berriro ere liderraren maillota berreskuratzeko.
Alpe d’Huez-en gora hasi direnean faboritoen tropeltxoan txirrindulariak Astanaren erritmoa jarraitu ezinik geratu dira. 8km-ren faltan espero bezala Contadorrek erasoa jo du. Atzetik, Pintokoaren ezusterako, Brajkovic-ek ederki jarraitu dio eta ibilbide guztian egindako eraso saiakeratan (bost bat edo izango ziren) esloveniarra indarrez bikain dabilela agerian geratu da.
Metro batzuk atzerago Szmyd, Coppel eta Van Den Broeck izan dira. Poloniarrak birritan egin du bat aurreko bi indartsuenekin eta makina bat eraso jo ditu etapa garaipena lortzeko asmotan, baina gaurkoan oilarren aurka ezinezko izan zaio.
Azkenean Contadorrek etapa garaipenarekin eta sailkapen nagusian 2. postura aurreratzearekin konformatu beharrean izan da. Brajkovic inoiz baino lider sendoagoa.
Radioshacken abisua?
Nire ustez gaur Armstrongek moral kolpe bat eman dio ContadorriTourrari begira. Badirudi Astana taldea aurrez pentsatu baino indartsuago dagoela, baina Radioshack-ek Tourrean gerta daitekeenaren aurrerapen bat egin digula uste dut. Bihar Contadorrek zail izango du Brajkovic mendean hartzea eta hola gertatzen bada Tourrari begira Pintokoa urduri jartzeko moduko gertaera izan daitekeela uste dut.
Igande arratsaldean azken hilabetetako garaipen garrantzitsuenetakoa lortu zuen Gorka Izagirre txirrindulari ormaiztegiarrak. Luxemburgoko ItzuliaTwitter bidez (@procyclinglive) jarraitzen geundenok sorpresa ikaragarria jaso genuen:
procyclinglive: Four riders have escaped the peloton. Leader Carrara is with them, as is Izaguirre (EUS), Doi (SKS) and Ivanov (KAT). #skodatour
eta ondoren:
procyclinglive: Izaguirre starts the sprint and wins the stage!. #skodatour
Ikaragarria! 22 urte, UCI Pro Tour lasterketa, eta Ivanov (Amstel Gold Race-n garailea) zein Carrara-ri (Luxemburgoko Itzuliko azken garailea) gailendu! Azken kilometrotan euri jasa ikaragarria izan zen, lasterketa bertan behera botatzekotan izan ziren gainera, eta gure txirrindulariak bide gorabeheratsua hartan kolpe!
Amorruz beteriko garaipena bere aurpegiak ongi azaltzen duen moduan.
Ondo asi zuen itzulia Gorkak, aitzin etapan 13garren postuan sailkatu zelarik eta gazte onenaren maillota jantzi zuelarik. Ondorengo egunetan ordea lana erruz egin behar izan du bere taldekideen mesedetan… esprinten baten bila edo… Bere zuzendarien erabakiak egokiak izan al dira?? Gazte onenaren maillotak ez al du batere balio UCI Pro Tour lasterketa batean?? Beste txirrindularirik ez al zegoen lan horretarako??
Gorkak argi erakutsi zigun sasoi beteko zegoela, indartsu, eta bere klasea agerian jarri zuen azken etapa honetan. Txirrindulari ugari dago urteak joan urteak etorri garaipenik gabe daudenak, izan ere, goi mailako txirrindularitzan ez da ezer oparitzen eta zer esanik ez UCI Pro Tour-ean. Zer balorazio egin beharko genuke Euskaltel-Euskadiko zuzendarien inguruan??
Profesionaletako bere bigarren urtean erakutsi du Gorkak txirrindulari garailea dela, eta bere zuzendariek kontutan hartu beharko luketela hemendik aurrera era honetako lasterketetan. Izan ere, zaila bada txirrindulari garaile bat izatea gure artean, oraindik eta zailagoa “klasikomano” bat aurkitzea. Halaxe definituko bainuke Izagirre, klase handiko txirrindulari azkarra. Badakigu iparraldeko klasikak dituela maite, euria eta hotzarekin gustura sentitzen da euskaldun on lez, eta hori igandean argi erakutsi zigun.
Flandriako Tourra, Amstel Gold Race eta era honetako klasikak maite ditugunontzat garai ederrak datozela iruditzen zait euskal txirrindularitzari dagokionez… baina bestalde kezka batzuk ere sortzen zaizkit: talde egokian ote dago Izagirre?? Euskaltel-Euskadik apustu garbia egingo ote du txirrindularitza mota honen alde??
Ea hala den… bitartean, gozatu Gorkaren garaipenaz:
Ibilbide beldurgarria du aurten Dauphine Libere. Tourra hasi aurreko proba garrantzitsuenetakoa izaten da, Suitzako Itzuliarekin batera. Igandeko erlojuz kontrako laburra (6,8 kilometro) eta lehen bi etapak kenduta, beste bostak gogorrak edo oso gogorrak dira, benetan. Asteazkenean, Monteux eta Sorgues artean 49 kilometro egin beharko dituzte ziklistek erlojuz kontra.
Eta handik aurrera, mendia nahi adina. Osteguneko etapa (211 kilometro) Risoul lehen mailako mendatean bukatuko da. Ostiralekoan, Serre-Chevalier eta Grenoble lotuko dituen etapan (143 kilometro), bigarren mailako Lautaret igoko dute abiatzearekin bat eta helmugatik 30 bat kilometrora, lehen mailako Chamrouse
Horrekin guztiarekin nahikoa ez, eta larunbatean ibilbide beldurgarriari aurre egin beharko diote txirrindulariek. Crollesetik atera eta Alpe d’Huezen amaitu (150 kilometro). Aurretik, bigarren mailako Cucheron eta kategoriaz kanpoko Glandon igoko dituzte. Hori etapa hori!
Eta igandeko saioan ere jipoi handia hartuko dute txirrindulariek (150 kilometro). Allevard-Les Bains eta Sallanches artekoan, bigarren mailako Raffortsen –bigarren mailakoa- eta Domanayn gora egingo dute –hirugarren mailakoa-. Hori bai, azken mendate hori bost aldiz igaroko dute.
Faboritoak nortzuk diren? Tropeleko zerrendan ageri direnak jo daitezke faboritotzat: Contador, Menchov, eta Samuel Sanchez. Hala ere, Contadorrek berak adierazi du tentuz jokatuko duela, bai baitaki ezin dituela behar baino indar gehiago xahutu Tourra ate joka dagoen honetan.Ez harritu Menchovek eta Samuelek beste horrenbeste egiten badute.
Beste izen batzuk ere aipatu behar: Dirudienez, Giroan podiumera igotako Liquigaseko Vincenzo Nibalik parte hartuko du proban. Honatx harekin batera gertutik jarraitu beharreko izen batzuk: RadioShackeko Haimar Zubeldia, Horner eta Brajkovic; Omega Lotoko Van den Broek eta Van Goolen eta Alejandro Valverde lehiatuko ez bada ere, erne Caisse d’Epargnerekin. Juan Jose Cobo espainiarra, Mauricio Soler igotzaile kolonbiar fina eta Moreau frantziar beteranoa ariko dira.
Azken egunotako albiste polemikoa da. Batzuek sinesgarritasuna ematen diote, besteek ezinezkoa edo oso nekez sinestekoa dela diote, baina kontua da denon ahotan dabilen gaila dela. Noski, Fabian Cancellara eta motordun bizikletaren inguruan mintzo naiz. Polemika bideo honek sortu du:
Txirrindulari bat motoa bezala dioala esaten denean… bizikleta trukatua existitzen al da? Gaur, froga bat egingo dugu” – Hitz hauekin hasten da RAI telebista kate italiarrak argitaratu duen bideo bat. Bertan, Davide Cassani txirrindulari ohiak frogatzen du motorra inkorporatutako bizikletak existitzen direla. Horrez gain, horrelako bizikleta batekin gaur egun Giroan etapa bat irabazteko gai izango litzatekeela gehitzen du, nahiz eta ia 50 urteko adina izan. Mekanismoak nola funtzionatzen duen azaldu ostean, galdera airean gelditzen da.
Orain aste batzuk irten zen Gruber izeneko etxeak nola garatua zuen motortxo bat eta mountain bike batean agertzen zen martxan, sekulako zaratarekin, eskulekuaren botoitxo gorri narras batekin… Horren ildotik, handik egun batzuetara Cassani agertu zen RAIn karrerako bizikleta bat eskuan zuela eta han askoz gutxiago entzuten zen. Gainera, bere hitzetan, bizikleta hori eman zionak baieztatu zion tropelean ibili izan dela, datu gehiagorik eman gabe. Kuriositate bezala, Davide Cassani izan zen Michael Rasmussen Dolomitetan entrenatzen ikusi zuela esan zuen gizona, danimarkarrak Mexikon zegoela ziurtatu zuenean, kontrol bat ekidin ostean. Albiste hau jakin bezain laster, Tourrak sekulako presioa jarri zuen Rabobanken gainean eta azkenean talde holandarrak Rasmussen lasterketatik eta taldetik egotzi zuen. Kasu honetan, Cassanik ez du Cancellarak tranpa egiten duela esan, ezta RAI-ko inortxok ere, baina zale italiar batek bere kontura bideo-muntai bat egin du non bertan Cancellararen mugimendu susmagarri batzuk ikusten diren, motorra aktibatzeko botoia sakatuko balu bezala. Eta Cancellarak Paris-Roubaix, eta batez ere Flandriako Tourrean jo zituen eraso kolpe bortitzak dudan jarri dituzte irudi hauek. Goian jarritako bideoaren bigarren atala da mugimendu hauek biltzen dituena, hain zuzen ere.
Kontua da susmagarritasunaren geriza Fabian Cancellararen gainera erori dela. Suitzarrak salakuntza horiek barregarritzat jo ditu, eta Tourrerako prestakuntzan buru belarri darrai. Baina jendea galdera asko egiten hasi da bere buruari. Jakin izan denez, Cancellarak bai Flandriako Tourrean hala Paris-Roubaixen bizikleta aldatu egin zuen, eta badaude horren lekuko diren bideoak. Lehenengoan, Flandriako Itzulian bizikleta nola aldatu zuen ikus daiteke, eta bigarrenean, hirugarren minututik aurrera, gauza bera:
Polemika hain da handia ze, UCIk ere muturra sartu du eta kasua aztertzen hasi da, inbestigazio bat irekita. Bi erakustaldi handi izan zirenak dudan jarri dituzte orain, eta latza litzateke Cancellarak tranpa eginda irabazi zuela jakitea.
Gauzak honela, zein puntutaraino daude sendo oinarrituta Cancellarari egindako akusazioak eta bere inguruan sortutako dudak? Argi gelditu da, bideoetan ikusi izan den bezala, teknikoki posible dela bizikletari motortxo bat txertatzea. Argi dagoena baita, zera da, motortxo horrek, bateria kontuak direla medio, ezin duela jarraian funtzionatu. Horrez gain, dudatuko nuke 150 edo 200 W-ko potentzia maximoa duen motortxo batek Cancellara bezalako 85 kg-ko zezen bat mugitzeko gaitasuna izatea. Noski, motorraren funtsa ez da txirrindularia aurrera eramatea paisaiari begira doan bitartean, aurrera joate hori erraztea baizik, baina hala eta guztiz ere, zaila dela deritzot.
Beste puntu bat pisu estrarena da. Demagun motorra bizikletan jartzearen helburua 20 minutu konkretutan (lasterketako zati jakin batean, esate baterako) txirrindularian errendimendua handitzea dela. Kontua da, txirrindulariak gainontzeko kilometro guztietan pisu estra bat eraman behar duela, 1kg, 1.5 kg, edo dena delakoa. Ezin ahaztu bestalde motorra puntu hilean dagoenean engranajeak mugitzean sortutako marruskadura eta galerak gainditu beharra dagoela. Azken puntua, zarata. Nola tapatzen da zarata hori, eztula eginda? Grammont-en, jendearen oihuekin, posible da, baina, Paris-Roubaixen erasoa jo zuen lekuan?
Nik uste Paris-Roubaixen jo zuen erasoan, gainontzekoak “geldik” egoteak eman zuela Cancellarak hain azkar aldegitearen efektua, baina Flandriako Grammont-eko harpidean nola joan zen, eta batez ere Boonen nola utzi zuen ikusteak dudak sortaraztea ez zait hain arraroa iruditzen. Dirudienez, harpide hartako zati txiki batean orain arteko errekorra 23 segundotan zegoen, eta Cancellarak aurten 19 segundo egin ditu. Horrek esan nahi du ibilbide motzean ia %17.5 denbora gutxiago behar izan zuela aurreko errekorrarekiko. Konparatiboki, orain Contador Alpe D’Huezera joan eta Pantaniren 36 minutu eta 40 segundoak 30 minutu pasatxotan uztea bezala izango litzateke. Ez da proportzionala konparaketa hori, noski, baina hobekuntzaren magnitudea ikusteko balio du.
Gauzak honela, nik neuk ez dakit zer pentsatu. Zaila eta nekez sinesten dut kontu guzti hau. Eta hau gutxi balitz, zelula fotovoltaikoak dituzten bizikletak garatzen hasi omen dira, eguzki energia aprobetxatzen dutenak. Lehen lan gutxi dopin tradizionalarekin, eta orain UCIk galtzak bete lan dopin mekaniko-fotovoltaiko kontu hauekin…
Badirudi yankeen lurraldean Lance Armstrong baino ez dela existitzen. Levi Leipheimer, Christian Vandevelde, David Zabriskie eta beste hainbat txirrindularik gauza on asko egin dituzte, baina estatubatuarren unibertsoan Lance da Eguzkia, Ilargia, planetak eta asteroide guztiak. Dena eklipsatzen du Texasko txirrindulariak, baina, jakiek bezala, iraungipen data bat dauka. Idazten ari naizen bitartean konturatu naiz aipatu ditudan beste hirurek ere badituztela urte batzuk.
Ez dezagun ahaztu txirrindularitza Estatu Batuetan gorakada handia jasaten ari dela, bai txirrinduzale edo telebisten jarraipenari dagokionean, hala sponsorren inplikazioari dagokionean ere. Labur esanda, eta denboran atzera asko egin gabe utopia bat zirudienean, Estatu Batuak txirrindularitzaren makuluetako bat bilakatu dira. California edo Georgiako itzuliek maila polita hartu dute, eta Gila bezalako beste batzuk gero eta talde eta txirrindulari hobeagoak dakartzate kontinente zaharretik.
Gauzak honela, nor izango ote da Estatu Batuetan txirrindularitzaren jarraipena bermatzeko merituak egingo dituen txirrindularia? Hornerrek ere ez du luzaro iraungo tropelean. Tom Danielson, antzera. Zer esanik ez George Hincapieren inguruan… Estatubatuar gehienak “kirol zahartzaroan” sartuta daude, eta errelebu generazional bat beharrezkoa izango da laister. Eta errelebu horrek izena eta abizena dauzka. Izena, Taylor, eta abizena, Phinney. Ez da izango Tourreko garaile, baina eskuak asko altxatuko dituela begiak itxita jokatuko nuke.
Taylor Phinney:Dudarik gabe berea da etorkizuna. Oraindik 20 urte bete ez dituenean, pistatik datorren txirrindulari hau zeresan handia ematen ari da Europako errepideetan. Pistan daudenak eta ez daudenak irabazi ditu jada (tartean jarraipen proba absolutua 2009 eta 2010ean), eta errepidean pilatu ditu makina bat garaipen. Azkenengoak, Olympia’s Tour izeneko lasterketa holandar batean. Atera kontuak: 7 etapatik 4 irabazi zituen (2 erlojupekoak eta 2 sprint), beste bi aldiz bigarren postuan amaitu zuen (beste 2 sprint), eta Itzuliko etaparik gogorrena 7. postuan bukatu zuen. Eta itzuli hau Stef Clement, Thomas Dekker edo Joost Posthuma bezalako jendeak irabazi izan du gaztaroan. Hori gutxi balitz, “nagusiekin” ere estreinatu da, aurrez aipatu dugun Gilako Itzulian etapa bat irabazita. Baina hor ez da dena amaitzen. 23 urtez azpiko Paris-Roubaix ere irabazi du aurten. Beraz, Taylor Phinney sprinter-erlojupeko espezialista-klasikomano nahaste interesagarri bat dela esan daiteke.
Gertutik jarraitu beharko dugu bere eboluzioa. “Eta huts egingo balu?” – galdetuko du norbaitek. Hori horrela izanda, Tejay van Garderen eta Peter Stetina aipatuko nituzke. Stetinarengan ez daukat aparteko ilusio edo esperantzarik, baina van Garderen ere urruti iristeko moduan dagoelakoan nago.
Ikaragarria gaur ikusi dugun etapa. Argi genuen faboritoen arteko lehia ikusiko genuela Alpe d’Huez-eko igoeran eta hala gertatu da.
Ibilbide beldurgarria du aurten 
Badirudi yankeen lurraldean Lance Armstrong baino ez dela existitzen. Levi Leipheimer, Christian Vandevelde, David Zabriskie eta beste hainbat txirrindularik gauza on asko egin dituzte, baina estatubatuarren unibertsoan Lance da Eguzkia, Ilargia, planetak eta asteroide guztiak. Dena eklipsatzen du Texasko txirrindulariak, baina, jakiek bezala, iraungipen data bat dauka. Idazten ari naizen bitartean konturatu naiz aipatu ditudan beste hirurek ere badituztela urte batzuk.