Txirrindularitza – 60 orrialdea

2009ko ibilbideen aurkezpenak (III): Espainiako Vuelta

Espainiako Vuelta 2009 Nork esan behar zidan niri, hiru asteko proben ibilbideen aurkezpenen ondoren, Espainiako Vueltarena gehien gustatuko zitzaidan urteren bat ezagutuko nuenik? bada, aurtengoak uste dut lortu duela.

Azken urteetako ibilbide negargarriaren ondoren, ez zegoen zaila hura hobetzea, baina egia esateko zeharo harrituta utzi naute aurkeztu berri duten ibilbidearekin. Egia esateko, APM txirrindularitza foruko mutilen lana atzean nabari da, baina aurreko urteetan ez bezala Unipublic-ek kasu pixkat egin diela ematen du eta ibilbideak sekulako hobekuntza jaso du.

Ez da helburua ibilbidea etapaz-etapa aztertzea —horretarako hobe www.lavuelta.com web gunetik pasatzea— baina orokorrean aspaldian Espainiako Vueltan ikusi ez diren bezalako etapak prestatu dituzte, bai goi-mendiko etapetan: Aitana, Velefique eta Sierra Nevadako etapak bikainak, bai erdi mailako mendi etapetan: Cati, Avila edo Navacerradako etapak ere, eta ibilbide guztian zehar aurkituko dituzten hainbat eta hainbat tranpa. Honetan ere litekeena da ASOk bere eskua sartu izana —askotan euren proba nagusian, Tourrean, horrelakorik egiten ez badute ere—.

Ibildeari akats bat aurkitzekotan, erlojupekoen kilometro falta da. Azken urteetako mendi negargarriekin ez nien hain kilometro gutxiko erlojupekoei hainbesteko garrantzirik ematen, azkenean dena nahiko konpentsatuta geratzen baitzen, umeentzakoak zirela pentsatzen banuen ere, baina 2009ko edizioko mendiko etapak ikusi ondoren, 30 eta 26km-ko erlojupeko bakoitzari 10na kilometro igoko nizkieke ibilbide benetan borobila osatzeko.

2009ko ibilbideen aurkezpenak (II): Italiako Giroa

Italiako Giroa 2009 Pasa den larunbatean aurkeztu zen urtero nigan itzuli handietan irrika gehien sortzen duen Italiako Giroa. Aurreko urteetan ibilbide aldetik hiruetatik nabarmen onena izaten bazen ere, aurtengoan pixkat “harrituta” utzi nau.

Jakina da Giro oso gogorra egiteko ez duela Mortirolo, Marmolada, Zoncolan, Tre Cime edo beste hainbat mendatetzarren beharrik, eta aurkeztu duten ibilbidea gogorra izanik ere, ez dirudi aurreko urteetako goi-mendiko etapen gogortasunik duenik.

Dolomitak aurreneko astean igarotzean gehiegizko gogortasunik ez dutela sartu nahi izan ematen du, eta azkenengo astea ere aurreko urtetan baino errazagoa dela ematen du, nahiz eta Blockhaus handia eta Vesubion amaituko diren etapak eduki.

Gustoko ditudanak —oso gustoko esan beharko nuke—, aldiz, 60km-tik gorako erlojupeko ikaragarri gogorra eta Nerone, Catria eta Petrano biltzen dituen etapa benetan beldurgarria. Seguru etapa honek Coppiren omenez prestatu duten Cuneo – Pinerolo baino zarata gutxiago izango duela korritu aurretik baina askoz erabakigarriagoa izango den ziurtasuna dut. Bi etapa hauetan behar lukete Giroko denbora tarterik handienak.

Hauez gain, Bologna eta Faenzan bukatzen diren etapek ere ikusgarriak izateko osagaiak dituzte eta italiarren korritzeko modua ezagututa, agian Giroko etapa politenak izan daitezke. Eta Giroetan hain ugariak izaten diren azken kilometrotako herri-zirkuitu eta aldapatxoetan amaitzen diren etapa sorta polita izango dugu, berauek etapa amaierei ematen dieten ikusgarritasunarekin.

Aurkeztu duten ibilbidearen aldeko eta aurkako kontuak aztertuz, ia urtero bezala Frantziako Tourraren ibilbidearekin alderatuz oso ona iruditzen zait baina agian aurreko urteetan ikaragarri ondo ohitu gaituztelako, ez hainbeste. Eta pena ematen dit, urteetan izango den parte hartzerik onena izango delako —hala ere ikusi egin behar zein asmorekin doazen izen handi horiek— eta Giroaren 100. urteurrena delako.

Dena den, inongo zalantzarik gabe, datorren urteko 3 asteko frogetatik irrika handienez esperoko dudan proba berau izango da. Ea zer erakusten diguten txirrindulariek.

Ziklokros denboraldia

Igandean ziklokross-ean momentuan diren munduko espezialista handi ia guztiak izango ditugu Euskal Herrian, Igorreko Munduko Kopako proban. Niels Albert gaztearen baja ezagunari seguru asko Lars Boom-ena gehitu beharko zaio, munduko txapelduna Kanarietan egotekoa baita asteburu honetan, 2009a hobeto prestatzeko asmoz.

Pena handia da horren lehia estuan ibili diren egungo hiru txirrindulari handienak elkarren aurka ikusterik ez izatea, are gehiago herbeherearrak agian lokatz gainean egingo duen azkeneko denboraldia hau izango dela jakinda. Iazko garaile eta oraindik orain espezialitatearen erregetzat har daitekeen Sven Nys behintzat hantxe izango da. Zeresanik gabe bera izango da faborito.

Fideako txirrindulariak Koksijdeko Munduko Kopako lasterketan

Flandestarraren areriorik handiena Fidea taldeak behar luke, bere osotasunean. Iragan larunbatean Koksijde-ko hondartza inguruetan jokatutako Munduko Kopako laugarren saioan halaxe izan zen, eta Wellens, Stybar, Pauwels eta Vervecken-ek egindako talde-lanari azken honek atera zion etekina. Lauretan indartsuena bera izan zela ere esan beharra dago. Nolanahi ere, Fidea-k lidertza norbaitengan jarri beharko balu, behetik gora nabarmen datorren Bart Wellens-engan egin beharko luke.

Maila bat beheraxeago Klaas Vantornout eta Francis Mourey azaltzen dira. Frantziar Estatuko txapeldunak goi mailako lasterketa gutxi lehiatzen ditu bere aurkariekin alderatuz, baina hortzak erakusten dituen horietakoa da. Sunweb taldeko flandestarra, berriz, moralez gainezka izango da Superprestigio-ko azkeneko proba irabazita. Koxka honetan Albert-en hutsuneak Palmans taldearen lidertzan jarri duen Radomir Simunek txekiarra ere jar liteke.

Lasterketan italiarrik izango ez dela kontuan hartuz, gainerako izenak (garaipenetik gertu behar ez luketen arren ohorezko postuak beteko baitituzte) Aernouts, Al, Bina, De Knegt, Sven Vanthourenhout gora beheratsua eta Peeters gaztea dira. Euskal txirrindulariei dagokionez, nahiko lan izango dute munduko izarren handienen aurrean. Azkeneko lerroetatik atera beharko dira gainera. Edonola ere, Javier Ruiz de Larrinaga, Unai Yus, Egoitz Murgoitio eta David Juarez izango dira irteeran.

Atsedenerako denborarik gabe, astelehenean Asteasuko Ziklokrossa ospatuko da. Egutegiak eskaintzen duen abantaila probestuz, antolatzaileek Arratiako lasterketaren ostean jartzea erabaki dute. Erabaki zuzen horri esker, gizon handi gehientsuenak Asteasun izango dira. Eurez gain, David Seco ere Gipuzkoan izango da, eta Igorrerako aukeratua izan ez dela kontuan hartuz, joan den asteburuan Aizarnazabal-en eman omen zuen erakustaldiaz gain, busturiarraren aldetik jarrera ausarta espero liteke.

Euskal asteburuaren ostean, oraindik ikuskizunez betetako bi hilabete geratuko dira. Munduko Kopak lan erdiak pasata izango ditu ordurako, eta Nys-ek lidertza nekez ikusiko du arriskuan. Lehiaketa horrek eskaintzen dituen zirkuituengandik urrun ordea, nazioartean GvA (Gazet van Antwerpen) txapelketak eskaintzen du espezialitateko aurpegirik gogorrena, lokazdiari dagokionez batez ere, baina baita gora beheren aldetik. Horren lekukorik garbiena, txapelketaren irekiera izan zen Koppenbergcross proba. Azken boladako ikuskizunik handiena ordea Superprestigioak eskaini zuen, irudian ikus daitekeen moduan. Hitzak soberan daude. Hori bai, esan beharra dago bi lehiaketa hauetan ere Sven Nys bera dela lider. Albert-en lesioak eta Boom-ek lasterketa guztietan parte hartu ez izanak mesede egin badiote ere, bere indarraren erakusgarri den datua.

Urtarrilan jada begi guztiak Hoogerheide-ko Munduko Txapelketari begira egongo dira. Baita gu ere. Pena da ordea Euskal Telebistak errepidearekin egiten duen apustuarekin alderatuz horren urrun geratzea ziklokross-arekin egiten duena. Halako modalitate ikusgarriak eta geurean tradiziodunak bestelakorik merezi du.

Argazkiak: www.uci.ch / jef (neo.superprestigecyclocross.com)

Txirrindularitza bai edo bai (eta II)

Egia da talde edo kirol egitura bakoitzak eskubide osoa duela bere irizpideen arabera kudeaketa aurrera eramateko. Baina ez dago ahazterik Euskaltel-Euskadik hein handi batean erakunde publikoen laguntzaz egiten duela aurrera, hots, herritarren dirua dela medio. Hortaz, euskal txirrindularitza tropela bere osotasunean osatzen duten gazte guztiek behar dute, derrigorrean, erakundeek sostengaturiko proiektu horren parte izateko aukera. Eta bertara iristeko bide bakarra azpiko taldeetatik pasa behar izatea ez da legezkoa. Zentzu honetan, badirudi Azpiru-Ugarteko Julen Gonzalez-ek eta Garikoitz Bravo-k Caja Rural-eranzko bidea hartuko dutela.

Baina are gaitzesgarriagioa den kontu bat ere aipatu zuten agerraldian. Zale askok jakingo duten bezala, Euskadi Fundazioa gazte mailako txirrindulari batzuei bekak ematearen ekimena aurrera eramaten hasi zen orain pare bat urte. Orain arte ordea ez zegoen tratu horretan ematen ziren baldintzen xehetasunik. Argi dago zergatik.

Antza denez, kasuan kasuko gazteak Fundazioaren taldeetan korritzeko konpromezua hartu beharra dauka, Fundazioak berak hala agintzen badu talde horiekin sina dezan, erabakia alde bakarrekoa delarik, beti ere hirugarren talde hipotetiko baten baldintza ekonomikoen berdinak izanda. Hala ez balitz, txirrindularia Fundazioari diferentzia ekonomikoa ordaintzera beharturik egon liteke, formakuntza eskubideak direla eta. Kontua da formakuntza hori ez dagoela oso definiturik eskaintzen diren kontratuetan, eta zehazten dena (prestakuntza kontrolak, esfortzu proben analitikak eta hitzaldi teknikoak) ez dirudi gaztea Fundazioarekin lotzera eramateko bezain erakargarriak direnik.

Guzti hau jakinda, egun euskal txirrindularitza profesionala eta bertara heltzeko bete beharreko bidearen kudeaketaren arduradunek kirol interesez gain beste batzuk dituztela agerian geratzen da. Bestela ez baitago hitzez azaltzerik egoera honetara iristearen funtsa zein den.

Topsport-Vlaanderen

Kontu delikatua da harrobiarena, horretan ez da zalantzarik, are gehiago Euskaltel-Euskadiren izaera duen talde batentzat. Zentzu horretan, egitura profesional askok dituzte maila baxuagotan bigarren talde gisa lan egiten duten taldeak. Horien denen artean Topsport Vlaanderen-en kasua aztertzea da interesgarria, talde apalagoa izanagatik, nazioarte mailan lehiatzen baita txirrindulari flandestarrez soilik osaturik.

Topsport Vlaanderen-ek badu kontinental mailan filiala, Davitamon – Lotto – Jong Vlaanderen. Baina azken honetatik ateratzen diren txirrindulariz bakarrik hornitu beharrean, Flandeseko tropela osotasunean hartzen du kontuan taldeak. Bestela, aurtengo Etorkizunekoen Tourra irabazi duen Jan Bakelants dohatsuak ez lituzke 2009an Topsport Vlaanderen-en koloreak defendatuko. Garbi geratzen da beraz kirol kontuei bakarrik erreparatuta, eta ez bestelako izkutuko interesei so eginda, zein den jarraibidea. Are gehiago, Bakelants bera eta Stijn Joseph aurten Beveren 2000 taldean ibili direla jakinda, Quick Step boteretsuaren anaia txikia berau, edota Klaas Lodewijk Rabobank Continental-en lehiatu dela kontuan hartuz. Horiek denak datorren urtean Flandeseko talde nazional gisa har litekeenan arituko dira, bere azpiko taldeetan ibili ez arren errepidean erakutsi baitituzte erakutsi beharrekoak. Davitamon – Lotto – Jong Vlaanderen-etik berriz gizon bakarra pasako dute, Tim Mertens.

Talde apalagoa dugu esan bezala Topsport Vlaanderen, nahiz eta kirol ikuspegitik interesekoak zaizkion lasterketa guztiak korritzen dituen. Etxeko taldea maila gorenean izateko ordaindu beharreko prezioak benetan merezi duen aztertzea ez legoke soberan (euskal taldeari buruz ari naiz, noski), printzipioekiko koherente izango bada behintzat.

Guzti hau esanda, argi gera bedi bere hastapenetan Fundazioari bere babesa bazkide eginez eman zion batek idatzi duela artikulu hau, gertakarien ondorioz azken urteotan taldearenganako miresmena eta maitasuna galduz joan dena. Ez txirrindulariei bere babes eta animoak eskaintzeari utzi diona, txirrindulari onak gustoko izan arren beti ere etxekoari ematen baitiot nik orokorrean nere bultzadatxoa. Baina zaleen ia baldintzagabeko babesari eta gazteen ilusioari barre egin eta beren interesak hobesten dituzten gizasemeak taldearen agintari direla, egoera arras ezberdina da begibistan daukaguna. Orain, Azpiru-Ugarte kontinental taldea atera (euren proiektu egituratu interesgarri eta koherentea aurrera eramateko laguntzak aurkitzea ez dute erraz izango ordea) edo desagertzearen arteko gurutzadan aurkitzen da. Jon Odriozola berriz bere duintasunarekiko leial mantentzearen keinu txalogarriak talderik ez izatera eraman lezake, nahiz eta esan duenaren arabera 2010ean taldea sortzeko esperantzak badituen. Zorterik onena izan dezatela biek ala biek; txirrindularitza zaleontzat oro har, eta Euskal Herrikoentzat bereziki, albiste pozgarria litzateke.

Argazkia: Makoto Ayano

Txirrindularitza bai edo bai (I)

Bai edo bai, edo bai ala bai. Argi dagoena da baiezko borobila behar duela txirrindularitzak oro har, bizi duen momentu honetatik aterako bada. Eta geure esparrura mugatuz, baiezkoa behar du euskal txirrindularitzak, zalegoak datozen urteotan gorenean leihatuko diren txirrindulariak ikus ditzan.

“Euskal txirrindularitza” aipatze hutsak edonori Euskaltel-Euskadi dakarkio gogora. Kirol honen historian zehar gure herriak izen handi asko eman baditu ere, seguru asko Euskadi modura sortu zen taldeak, gerora Euskaltel-en babesa lagun bilakaera gorakorra bizi izan duena, lortu du herritarrok errepidean nolabaiteko izana identifikaturik ikustea, beti ere txirrindularitzak bere jarraitzaileengan beste kirol batzuek sortzen duten fanatismorik eragiten ez duela kontuan izanda, oro har behintzat.

Bilakaera horretan ordea, egun talde laranja denak beltzune ugari izan ditu; azken bolada honetan gertaturikoak oraindino ari dira zeresana ematen. Batetik, Jon Odriozola zuzendariaren affaire-a aipatu behar da. Oñatiarrak bi urte eman ditu Euskaltel-Euskadiren kirol egituraren lehenengo taldean zuzendari lanetan, aurrez egitura honetako bigarren taldea den Orbea-n izan ostean. Azken urteotan gazteen nondik norakoa gertutik jarraitu duen gizona izanda (taldearen filosofiari jarraiki, bestalde), eta errepidean bera kotxean zela taldeak izan duen jarrera eta emaitza positiboak kontuan hartuz, harritzeko erabakia taldearen zuzendaritzak harturikoa. Azkeneko hauen esanetan arrazoi ekonomikoak urrundu zituen bi aldeak, baina Odriozolak tartean beste arrazoi batzuk izan zirela esan zuela kontuan izanda (kirol kontuak, eta zehazkiago esateko, lana aurrera eramateko modua, aipatu zituen gipuzkoarrak) eta bai aurrekariak zein testuingurua zeintzuk diren gogora ekarriz, taldeak emandako bertsio ofizialak zalantza handiak sortarazten ditu. Continue reading “Txirrindularitza bai edo bai (I)”