Vueltan iraileko azterketak


indurain-covadongaHastear da. Gero eta gutxiago falta urteko azken itzuli handirako. Eta ohikoa izaten den bezala, txirrindulari askorentzat Espainiako Vuelta iraileko azterketatzat bezala hartzen dute, batzuei eskolan edo unibertsitatean gertatzen zitzaigun bezala.

Ez genuke hutsik egingo esango bagenu Vuelta urteko beste bi itzuli handiekiko anai txikia izan dela. Urte askotan nortasunik gabea, sailkapen nagusiko mailotaren koloreen aldaketekin adibidez (horitik urre kolorera eta gaur egungo gorriraino) eta esperimentu nahi gune bezala (ez zait inoiz ahaztuko bi tropelen ideia inoiz. Mahai gainean egon zen lasterketak bi tropel handik lehiatzea lehen astean. Bata bestearekiko ordubeteko aldearekin eta azken bi asteetan sailkapen nagusian zeuden talderik azkarrenak jarraitzea lehian. Orduan nolabaiteko desesperazioan murgilduta zegoen Vuelta-ko antolakuntza zalegoa erakarri nahian). Continue reading “Vueltan iraileko azterketak”

Hamar urte Pantani gabe

Marco Pantaniren aldeko pintada

1995ean deskubritu nuen ilerik gabeko tipo bat, txikia. Bi sailkapen egin baziren: Indurain-Olano lehia eta besteak, Italiar bandera defendatzen zuen txirrindulari hark beste lasterketa hartan lehena gelditu zen. Bikote euskaldunari aurre egin zion duintasun handiz Atacamako Munduko Txapelketako Txirrindularitza Txapelketan. Hirugarren gelditu zen lasterketa hartan. Podiumean euskaldunekin batera Marco Pantani italiar txikia.

Hortik 3 urtera Giroan erakustaldia eman ondoren eta bere egin maglia larrosa Frantziako Tourrean parte hartu zuen. Ullrich zen faborito nagusia baina ikusteko zegoen zertarako gai zen italiar txikia. Uztailean, maiatzean bezala: erakustaldia. Tropelari hala ere asko kostatu zitzaion Parisera heltzea Festina kasuaren urtea izan baitzen. Continue reading “Hamar urte Pantani gabe”

Contador, noraino?

La Bola del Mundoko etapa ikusgarria izan da –bukaera behintzat-. Menchovek irabazi du etapa Porteri aurrea hartuta azken metroetan –ihesaldian sartu dira biak ala biak- eta Romain Sicard bosgarren bukatu du. Hazparneko ziklistak ekarriko digunaren aurrerapena? Hala izan bedi! Sailkapen nagusiari dagokionez, etapak ez du irauli. Rodriguezek erasoa jo du, Morenok erritmoa berotu eta gero, eta Contador eta Valverde atzean utzi ditu, baina azkenean, Madrilgo podiumeko hiru koskak okerrik ez dela Contadorrek, Valverdek eta Rodriguezek zapalduko dute igande arratsaldean, hurrenez hurren. Fuente De-ra bidean Katusha horren indartsu egon izan balitz… Continue reading “Contador, noraino?”

1983

fignonIgon Antonek poz handia eman digu aste honetan. Espainiako Vueltako etapa irabazi du Galdakaoko txirrindulariak, eta sailkapen nagusian goiko postuetan jarri. Vuelta gertutik jarraitzeko nahikoa arrazoi, ezta? Hala ere, gauzak zer diren. Igor Antonek etapa irabazi duen egunean ez da protagonista bakarra izan txirrindularitzan. Izan ere, Laurent Fignon frantziarra hil da. Baten zoriona, bestearen azken arnasa gurutzatuta, ia-ia aldi berean.
1983an ere gurutzatu ziren, nolabait. Igor Anton 1983eko martxoan jaio zen; lau hilabete baino ez zituenean Fignonek Frantziako Tourra irabazi zuen lehenengoz. Hurrengo urtean ere gailendu zen. Frantziak bazuen Hinaulti lekukoa hartuko zion izarra. Fignon oso gaztea zen, 24 urte baino ez zituen. Dena dela, lesioengatik ez zuen Tour gehiago irabaziko.

Inolako zalantzarik gabe 1989ko Tourra etorri zaigu txirrindularitza zaleei burura egunotan. Berehala, gainera; ttak. 30 urtetik behera zaudetenak ez zarete gogoratuko, eta bakarrik zuek baino zaharragoa den norbaitek edo liburuek edo prensak kontatutakoa dakizue. Bai, zortzi segundorengatik galdu zuen Fignonek urte hartako Tourra, bere etxean, Parisen. Greg Lemond estatubatuarrak aurrea hartu zion azken erlojupekoan. Lemonden eskulekuak –triatloikoa- hautsak harrotu zituen, baina kontuak kontu, podiumaren koskarik gorenera igo zen. Egunkari askok Fignon gogora ekartzeko egun hartako irudia atera dute orain; ahalegin betean ageri da, Arc de Triomphe atzean duela, mailot horia soinean. Nik, ordea, beste irudi bat dut iltzatuta buruan. Helmugara iritsi berritan, lurrean, lur jota, negar batean, jendez inguraturik, boxealaria bailitzan. Epikak goia jo zuen egun hartan; Lemond hil zorian egon zen urte batzuk lehenago ehiza istripu baten erruz eta egun hartan zeruan zegoen, paradisuan. Fignonentzat, aldiz, etxea, hots Paris, infernu bilakatu zen.

Urte hartakoa alde batera utzita, ilehoria behin baino gehiagotan lehiatu zen Euskal Herrian. Euskadiko Sei Orduetan, esate baterako. Eta ezin ahaztu 1992ko Tourra, Donostiatik atera zena. Kutsu hunkigarririk ez zitzaion falta izan. Indurainek, Chiapuccik eta Bugnok lasterketaren lema hartu zuten arte, haien taldekideek, Perico Delgadok, Sthepen Rochek eta Laurent Fignon, hurrenez hurren, ihesaldietan sartuta ibili ziren. Batean baino gehiagotan, gainera. Zaleek bazekiten liderrek goiz hala berandu hartu zutela lasterketaren gidaritza, baina hiru txirrindulari beteranoak gatza eta piperra jarri zioten lasterketari, Sestriereseko etapa gogoangarriak nor bere lekuan jarri zuen arte.

Izaerak etsai asko ekarri zizkion Fignoni, baita Frantzian ere, baina bera da Tourra irabazi duen azken aurreko frantziarra; Hinaultek 1985ean irabazi zuen Frantziako Itzulia bosgarrenez. Joan den urtean kaleratutako biografiak ere hautsak harrotu zituen, bera eta gainerako guztiak dopatu egiten zirela aitortu baitzuen. Hala ere, azken arnasa eman ostean, bere herrialdeko berripaper garrantzitsuenek azalera eraman dute; azaleko gai bakarra izan da haietako batzuetan.

Tira, zutabe hau Igor Antonen balentria goratzeko zen, baina ziur Igorrek, irakurtzen duenean, ulertuko duela. Bera ere mailot horiarekin –Espainiako Vueltaren kasuan gorria- ikusiko ahal dugu laster!

Argazkia: Roberto Bettini (Greg Lemond eta Laurent Fignon 1989ko Tourra bukatu berritan)